تأثير كودهاي دامي، بيولوژيك و شيميايي بر شاخص‌هاي رشد گياه آلوئه‌ورا (Aloe barbadensis Miller.) در استان بوشهر

آلوئه‌ورا (Aloe barbadensis Miller. ) جزء گياهان با فتوسنتز متابوليسم اسيد كراسولاسه مي¬باشد. با توجه به اهميت آلوئه‌ورا به عنوان يك گياه دارويي سازگار با اقليم ايران و به¬خصوص استان بوشهر و عدم وجود اطلاعات كافي در خصوص واكنش‌هاي رشدي و عملكردي اين گياه به كودهاي غيرشيميايي، اين مطالعه با هدف ارزيابي اثر كودهاي دامي، بيولوژيك و شيميايي بر خصوصيات رشدي آلوئه‌ورا انجام شد. آزمايش به¬صورت كرت‏هاي خرد شده در قالب طرح بلوك¬هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي استان بوشهر در سال زراعي 921391 به اجرا درآمد. عامل اصلي شامل كاربرد و عدم كاربرد كود گوسفندي (20 تن در هكتار) و عامل فرعي شامل كودهاي بيولوژيك و شيميايي در پنج سطح (1 كود شيميايي (80 كيلوگرم در هكتار سوپرفسفات تريپل و 200 كيلوگرم در هكتار اوره)، 2 كود بيولوژيك ميكوريزا (خاك حاوي قارچ‌هايي از گونه موسه¬آ)، 3 كود بيولوژيك نيتراژين شامل باكتري‌هاي ازتوباكتر، سدوموناس و آزسپيريليوم.، 4 تركيب دو كود بيولوژيك ميكوريزا و نيتراژين و 5 شاهد (بدون مصرف كود)) بودند. شاخص سطح برگ، حداكثر ماده خشك، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبي، سرعت آسيميلاسيون خالص و نسبت سطح برگ اندازه¬گيري و محاسبه شدند. نتايج نشان داد برهمكنش بين كود دامي و كودهاي بيولوژيك و شيميايي بر شاخص سطح برگ و حداكثر ماده خشك آلوئه‌ورا معني‌دار بود. كاربرد كود دامي در مقايسه با عدم كاربرد آن باعث بهبود شاخص‏هاي رشد گرديد. تلفيق كود دامي با كود شيميايي بيشترين تأثير را بر رشد آلوئه‌ورا داشت. به¬طوري كه تيمار تلفيقي كود دامي با كود شيميايي داراي بيشترين شاخص سطح برگ (1/6)، سرعت رشد محصول (79/0 گرم در مترمربع در روز) و حداكثر ماده خشك (57/111 گرم در متر¬مربع) بود. در نهايت نتايج اين تحقيق نشان داد كه براي توليد عملكرد بالا و با كيفيت آلوئه‌ورا مي‏توان از تلفيق كودهاي دامي و بيولوژيك به جاي كودهاي شيميايي سود برد.