كيفيت بذرهاي حاصل از گياهان كتان (Linum usitatissimum L.) تلقيح شده با ميكروارگانيسم¬هاي خاكزي در شرايط كم آبي

رابطه بين قارچ مايكورايزا و باكتري­هاي مرتبط با آنها، بدليل جايگزيني با كودهاي شيميايي اهميت زيادي در كشاورزي پايدار دارد. به­منظور بررسي اثرات احتمالي قارچ­هاي مايكورايزا در ارتباط با باكتري حل­كننده فسفر روي كيفيت بذر حاصل از گياهان كتان (Linum usitatissimum L.)، آزمايشي بصورت فاكتوريل بر پايه بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه اروميه بصورت دو ساله انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل گونه­هاي قارچ مايكورايزا (Rhizophagus intraradices، Funneliformis mosseae و عدم تلقيح)، باكتري حل­كننده فسفر (تلقيح بذر با Pseudomonas putida P13 و عدم تلقيح) و سه رژيم آبياري (آبياري پس از 60، 120 و 180 ميلي­متر تبخير از تشتك تبخير) بودند. نتايج نشان داد با افزايش فاصله آبياري از 60 تا 120 ميلي­متر، در گياهان شاهد (بدون تلقيح)، درصد فسفر، پتاسيم، موسيلاژ، و فاكتور تورم و تورم براي هر گرم موسيلاژ بذر، همچنين پتاسيم تراوشي بذر (شاخص صدمه به غشاي سلولي) افزايش و با بيشتر شدن تنش در 180 ميلي­متر كاهش يافتند. در كليه سطوح آبياري، هم­افزايي ناشي از تلقيح توأم قارچ و باكتري باعث بيشترين درصد فسفر، پتاسيم، موسيلاژ و تورم موسيلاژي بذر شد. درصد و سرعت جوانه­زني در بذور حاصل از تلقيح، با توجه به افزايش حجم موسيلاژ بذر، روند نزولي داشت. البته در تنش شديد بيشترين سرعت و درصد جوانه­زني از تلقيح توأم بدست آمد. بنابراين از نظر موسيلاژ و جوانه­زني، مي­توان بسته به هدف توليد، دو نوع كيفيت براي بذر كتان تعريف كرد. به­طور كلي بيشترين افزايش در بهبود كيفيت بذر از نظر عناصر غذايي، پروتئين بذر و توليد موسيلاژ، در تلقيح توأم گياهان با قارچ و باكتري مشاهده شد. amp;nbsp; amp;nbsp;