اثرتنش باد تحت تأثير سطوح مختلف كودهاي شيميايي و زيستي بر برخي صفات كمي چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.)

چاي ترش با نام علمي (Hibiscus sabdariffa L.) از خانواده پنيركيان، گياهي يكساله، دارويي و شاخه­دار مي­باشد. به منظور بررسي اثر تنش باد بر ويژگي­هاي كمي چاي ترش تحت تأثير سطوح مختلف كودهاي شيميايي و زيستي آزمايشي به صورت كرت­هاي دو بار خرد شده در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زابل در سال94 1393 اجرا شد. تيمارهاي مورد بررسي شامل تنش باد در سه سطح تنش شديد، تنش ملايم و بدون تنش به عنوان عامل اصلي، عامل فرعي شامل كود شيميايي با سه سطح فسفر، نيتروژن و NPK و عامل فرعي فرعي شامل كود زيستي با شش سطح نيتروكسين، سوپرنيتروپلاس، سوپربيوفسفات، فسفات بارور2، اسيدهيوميك، بيوسولفور بودند. در اين تحقيق صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي در بوته، وزن­تر و وزن خشك اندام­هاي هوايي دربوته، تعداد غوزه در بوته، وزن­تر غوزه دربوته، عملكرد تركاسبرگ و عملكرد خشك كاسبرگ، وزن هزار دانه، مورد اندازه­گيري قرار گرفتند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه اثر تيمارهاي تنش باد، كود شيميايي و زيستي بر كليه صفات مورد بررسي معني­دار شد. بيشترين ميزان ارتفاع بوته، وزن­تر و خشك اندام­هاي هوايي، تعداد غوزه در بوته، وزن­تر غوزه در بوته در تيمار بدون تنش باد و عملكرد تر كاسبرگ و عملكرد خشك كاسبرگ در تنش ملايم باد بدست آمد. بيشترين ميزان ارتفاع بوته، وزن­تر خشك اندام­هاي هوايي، تعداد غوزه در بوته، وزن­تر غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملكرد تر كاسبرگ و عملكرد خشك كاسبرگ در تيمار كود شيميايي نيتروژن حاصل شد. بيشترين تعداد شاخه­هاي فرعي در تيمار كود شيميايي NPK به‌دست آمد. بيشترين ميزان ارتفاع، تعداد شاخه­هاي فرعي در بوته و وزن­تر اندام هوايي به‌ترتيب در تيمار كود زيستي فسفات بارور 2 و بيوسولفور حاصل شد. بيشترين مقدار وزن­تر غوزه در بوته، عملكرد تر كاسبرگ و عملكرد خشك كاسبرگ و وزن هزار دانه در تيمار كود زيستي اسيدهيوميك حاصل شد. با توجه به ضرورت كشت گياهان دارويي در نظام­هاي زراعي به نظر مي­رسد كه تلفيق كودهاي شيميايي و زيستي باعث افزايش عملكرد وكاهش اثرات تنش باد مي­شود.