ارزيابي شاخص¬هاي انرژي و پتانسيل گرمايش جهاني در توليد سيب¬زميني (Solanum tuberosum L.) در استان گلستان

در سال‌هاي اخير ارزيابي انرژي ورودي و خروجي و پتانسيل گرمايش جهاني در بين محققان بخش كشاورزي جايگاه ويژه‌اي پيدا كرده است. جهت انجام اين بررسي از طريق مصاحبه با كشاورزان مختلف، 95 كشاورز توليد كننده سيب‌زميني (Solanum tuberosum L.) در استان گلستان و در سال زراعي 961395 انتخاب گرديد. اطلاعات مربوط به بكارگيري ماشين‌آلات، نهاده‌هاي ورودي شامل غده بذري، كود، سوخت فسيلي، الكتريسيته، آب آبياري و سموم بوسيله‌ي پرسشنامه جمع‌آوري شد. سپس ميزان مصرف سوخت، ميزان انرژي ورودي و خروجي، شاخص‌هاي ارزيابي انرژي و پتانسيل گرمايش جهاني ناشي از انتشار گازهاي گلخانه‌اي بر حسب معادل دي‌اكسيدكربن محاسبه شد. نتايج نشان داد كه كل ميزان انرژي ورودي و خروجي amp;nbsp; به مزارع سيب‌زميني به ترتيب برابر 8/30 و 2/79 گيگاژول در هكتار بود. همچنين بيشترين انرژي ورودي مستقيم در مزارع سيب­زميني مربوط به مصرف سوخت مي‌باشد و نيز در بخش انرژي ورودي غيرمستقيم بيشترين ميزان مربوط به كود نيتروژن به­دست آمد. نسبت انرژي خروجي به ورودي، بهره­وري انرژي و انرژي ويژه به ترتيب برابر 13/2، 71/0 (كيلوگرم بر مگاژول) و 4/1 (مگاژول بر كيلوگرم) محاسبه شد. همچنين ميزان پتانسيل گرمايش جهاني در مزارع سيب­زميني 22/1616 كيلوگرم معادل دي اكسيدكربن به­دست آمد. مصرف كودهاي شيميايي به ويژه كود نيتروژنه و الكتريسيته، بيش از 50 درصد از انتشار گازهاي گلخانه­اي اختصاص داشت. چون ميزان انرژي مصرفي و انتشار گازهاي گلخانه­اي در بخش مصرف كود نيتروژن در زراعت سيب­زميني زياد است، amp;nbsp;لزوم بررسي و تحقيق جهت كشت­هاي تناوبي و در تناوب با سيب­زميني و همچنين استفاده از گياهان تثبيت­كننده نيتروژن در راستاي مديريت اكولوژيك در مزارع توليد اين محصول، آشكار مي­گردد.