ارزيابي فعاليت برخي از آنزيم هاي دفاعي نخود (Cicer arietinum L.) تحت تنش سرما

گياهان جهت بقا و تحمل تنش‌هاي محيطي نيازمند مكانيسم‌هاي دفاعي متعددي هستند. در اين پژوهش فعاليت آنزيم‌هاي اكسيداز متناوب (AOX)‌ ميتوكندري، سوپراكسيد ديسموتاز(SOD) و كاتالاز(CAT) ، ميزان نشت الكتروليتي (ELI) و پراكسيد هيدروژن (H2O2) به عنوان شاخص‌هاي خسارت سلولي در دو ژنوتيپ حساس(ILC533) و متحمل (Sel 96TH11439) نخود زراعي(Cicer arietinum L.)‌ تحت تنش سرماي 4 درجه سانتي‌گراد ارزيابي شد. نتايج تجزيه آماري نشان داد كه اختلاف معني‌داري بين ژنوتيپ‌ها تحت تيمارهاي دمايي وجود داشت. تحت تنش سرما به موازات كاهش شاخص‌هاي خسارت، فعاليت آنزيم AOX افزايش معني‌داري يافت. بيشترين فعاليت اين آنزيم در ژنوتيپ متحمل در روز ششم پس از تنش سرما مشاهده شد در حالي كه تحت اين شرايط ميزان فعاليت اين آنزيم در ژنوتيپ حساس به طور معني داري كمتر از ژنوتيپ متحمل بود. افزايش فعاليت آنزيم AOX كه با خسارت سلولي كمتر (نتايج ELI و H2O2) به خصوص در روز ششم پس از تنش سرما همراه بود، بيانگر اهميت اين آنزيم در تحمل به سرما در گياه نخود مي‌باشد. افزايش معني دار و همزمان الگوي فعاليت آنزيم‌هاي SOD و CAT ضمن تاييد نتايج فعاليت AOX، درجه تحمل ژنتيكي نخود به سرما را افزايش داده و يا اينكه سبب بهبود گياه پس از اعمال تنش مي‌شود. چنين شاخص‌هايي ممكن است در ارزيابي ژنوتيپ‌هاي نخود تحت تنش سرما و يا بكارگيري آن‌ها در برنامه‌هاي اصلاحي مفيد باشند.