بهينه سازي كالوس زايي و باززايي گياه خيار (Cucumis Sativus L.) با استفاده از ريزنمونه هاي كوتيلدون، هيپوكوتيل و برگ

رقم سوپرنيا خيار يكي از ارقام مهم هيبريد وارداتي با عملكرد بالا مي باشد. به منظور بهينه كردن تكثير غيرجنسي اين رقم از طريق كشت درون شيشه‌اي، ريزنمونه هاي مختلف كوتيلدون، هيپوكوتيل و برگ در محيط پايه موراشيگ و اسكوگ(MS) تحت أثر غلظت‌هاي صفر، 0.1، 0.2، 0.3 و 0.4 ميلي‌گرم در ليتر هورمون 1- نفتالن استيك اسيد (NAA) در تركيب با غلظت‌هاي 1، 2، 3 و 4 ميلي‌گرم در ليتر هورمون 6- بنزيل آمينوپورين (BAP) قرار گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار و تعداد پنج ريزنمونه در هر تكرار انجام گرديد. درصد كالوس زايي، درصد كالوس هاي رويان زا و فراواني توليد نوساقه در ريزنمونه هاي كشت شده مورد ارزيابي قرار گرفت. بيشترين ميزان كالوس زايي (6/86 درصد) در ريزنمونه كوتيلدون در تيمار هورموني 0.3ميلي‌گرم در ليتر NAA به همراه 3 ميلي‌گرم در ليتر BAP، بيشترين درصد كالوس هاي رويان زا (61.6 درصد) در ريزنمونه هيپوكوتيل در تيمار هورموني 0.2 ميلي‌گرم در ليترNAA به همراه 2 ميلي‌گرم در ليتر BAP و بيشترين تعداد نوساقه (20.08) در ريزنمونه كوتيلدون در تيمار هورموني 0.3 ميلي‌گرم در ليتر NAA به همراه 3 ميلي‌گرم در ليتر BAP مشاهده گرديد. نوساقه هاي باززا شده جهت القا و تشكيل ريشه به محيط MS ½ حاوي 1 ميلي‌گرم در ليتر هورمون NAA منتقل و سپس گياهچه هاي رشديافته به محيط خارج آزمايشگاه سازگار گرديدند. بر اساس نتايج اين مطالعه، استفاده از ريزنمونه كوتيلدون جهت ريزازديادي و باززايي اين ژنوتيپ به خصوص در مطالعات انتقال ژن توصيه مي گردد.