بهينه سازي باززايي مستقيم گون (Astragalus verus ) در شرايط درون شيشه‌اي

گون از گياهان دارويي وصنعتي با ارزش در ايران است و گونهAstragalus verus از گونه هاي بومي مولد كتيرا مي باشد. با توجه به اهميت اين گونه در توليد كتيرا و در معرض انقراض قرار داشتن آن اين مطالعه با هدف دست يابي به روشي سريع براي تكثير آن برمبناي شكستن خواب بذرو جوانه زني و باززايي مستقيم گياه در شرايط اين ويترو انجام شد. ابتدا تاثير خراش دادن سطحي در شكستن خواب بذرها بررسي شد. سپس تاثير نوع محيط كشت و غلظت ساكارز در جوانه زني بذرها و توليد گياهچه استريل در قالب طرح كاملا تصادفي به صورت فاكتوريل بررسي گرديد. ريزنمونه هاي محور زيرلپه و بالاي لپه جهت شاخه زايي چندگانه در محيط كشت MS غني شده با ويتامين B5 حاوي تركيب هورموني BAP در سه سطح و IAA در دو سطح كشت شدند. ريشه زايي شاخه هاي چندگانه در محيط كشت MS1.2 با تركيب هورموني IAA در دو سطح و IBA در سه سطح در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با شش تيمار و پنج تكرار بررسي شد. خراش دهي باعث افزايش ميزان جوانه‌زني با ميانگين 98 درصد شد. غلطت هاي مختلف محيط كشت و ساكارز تاثيري روي درصد جوانه زني نداشت. با افزايش ساكارز طول ساقه و ريشه، وزن تر و وزن خشك گياهچه افزايش يافت. بيشترين درصد شاخه زايي در محيط كشت MS حاوي دو ميلي گرم در ليتر BAP بدون IAA با ميانگين 4.6 عدد و بيشترين درصد ريشه زايي در محيط كشت MS1.2 با 1.5 ميلي گرم در ليتر IAA با ميانگين 60 درصد بدست آمد. نتايج اين پژوهش مي تواند در ريزازديادي، انتقال ژن و توليد درون شيشه اي كتيرا در آينده استفاده شود.