بررسي كارآيي نشانگرهاي مولكولي در ارزيابي تنوع ژنتيكي كلون‌هاي مختلف چاي ايران

هدف: تنوع ژنتيكي 20 كلون چاي جمع¬آوري شده از سازمان تحقيقات چاي كشور، با استفاده از 20 نشانگر ريزماهواره و 10 نشانگر RAPD مورد ارزيابي قرار گرفت. مواد و روش‌ها: مواد گياهي در اين آزمايش 20 كلون چاي انتخابي در موسسه تحقيقات چاي كشور بود. استخراج DNA از نمونه¬هاي برگ جوان كلون‌هاي چاي با استفاده از روش CTAB با اندكي تغييرات انجام گرفت. نتايج: نتايج نشان داد كه نشانگرهاي ريزماهواره و RAPD به ترتيب تعداد 105 و 160 نوار چندشكل توليد كردند. از ميان نشانگرهاي ريزماهواره، آغازگر MSE0143 با 9 باند و آغازگر MSG0681 با 8 باند بيشترين و آغازگر¬ MSG0610 با 2 باند، كمترين تعداد قطعات تكثير¬شده را ايجاد كردند. نشانگرهاي MSG0681، MSE0113، MSG0403 با دارا بودن بيشترين ميزان تعداد آلل مشاهده شده، آلل مؤثر، شاخص تنوع ژني نئي، شاخص شانون و ميزان اطلاعات چند ¬شكلي در اين مطالعه به ‌عنوان مؤثرترين نشانگرهاي ريزماهواره جهت تجزيه تنوع ژنتيكي در كلون‌هاي مطالعه شده شناسايي شدند. از ميان نشانگرهاي RAPD، آغازگر OS-03 با تعداد 19 باند، بيشترين تعداد باند و آغازگر OR-12 با تعداد 13 باند كمترين تعداد باند را توليد كردند. نتيجه‌گيري: با مقايسه ميانگين ميزان اطلاعات چند ¬شكل (PIC) دو سيستم نشانگري مشخص شد كه نشانگرهاي ريزماهواره نسبت به RAPD كارايي بيشتري دارند. به‌ عنوان مثال، ميانگين مقدار PIC براي نشانگرهاي SSR 66/0 در سراسر كلون‌هاي چاي اندازه‌گيري شد. با مقايسه شاخص‌هاي QND و EMI مشخص شد كه نشانگرهاي ريزماهواره نسبت به نشانگرهاي RAPD برتر هستند. همچنين با مقايسه نتايج تجزيه خوشه‌اي دو نشانگر تعيين گرديد كه نشانگرهاي ريزماهواره بهتر قادر بودند تا كلون‌ها را بر اساس منشا جغرافيايي‌شان طبقه‌بندي كنند.