ماهيت تركيبي داده هاي ليتوژئوشيميايي و تاثير آن بر تحليل رگرسيوني عيار طلا: مطالعه موردي انديس طلاي قره چر، شمال غرب ايران

تحليل رگرسيوني به عنوان بخش مهمي از اكتشاف ذخاير طلا با داده هاي ژئوشيميايي با ماهيت تركيبي سر و كار دارد. در داده هاي تركيبي، متغيرهاي عياري بخشي از كل بوده و اطلاعات مفيد در آنها در قالب نسبت متغيرها وجود دارد. محدود بودن داده ها در بازه صفر تا 100 درصد باعث ايجاد همبستگي تحميلي و كوواريانس دروغين شده و اين موضوع، تحليل‌هاي آماري مرسوم را با اشتباه و عدم قطعيت همراه خواهد كرد. اين موضوع براي داده‌هاي ژئوشيميايي كه مجموع آنها به 100 درصد نمي رسد نيز ثابت شده است. در اين پژوهش تحليل رگرسيوني عيار طلا در يك رخداد معدني طلا در شمال غربي ايران با دو رويكرد سنتي (رگرسيون غيرخطي چند متغيره داده‌هاي خام) و تركيبي (رگرسيون غيرخطي چند متغيره بالانس‌هاي به دست آمده از تبديل نسبت لگاريتمي ايزومتريك (ilr)) مورد توجه قرار گرفته است. هدف از اين كار مقايسه توانايي دو رويكرد در برآورد دقيق عيار طلا است. ضريب همبستگي مقادير واقعي و تخميني براي رويكرد سنتي 0.74 و براي رويكرد تركيبي 0.84 و نرخ طبقه بندي صحيح (CCR) به عنوان مثال در عيار ppb40 به ترتيب 0.688 و 0.875 است. به علاوه، تابع توزيع مقادير تخميني با رويكرد تركيبي بيش از رويكرد سنتي به تابع توزيع داده هاي واقعي شبيه است. همچنين، رويكرد سنتي در يك نمونه، عيار طلا را كم‌تر از صفر تخمين زده است. اين تناقض آشكار نشانه‌اي از نامناسب بودن روش‌هاي سنتي رياضي براي كار با داده‌هايي با سيستم بسته است. به علاوه، رويكرد تركيبي در برآورد چارك هاي اول و سوم كه مقادير حياتي‌تري در جدايش داده‌هاي آنومال هستند، تخمين هاي دقيق تري ارائه نموده است. مجموع اين موارد دلالت بر اين دارند كه به منظور يك تحليل آماري دقيق و قابل اعتماد، بايد ماهيت تركيبي داده هاي ژئوشيميايي مورد توجه واقع شده و داده ها با روش نسبت لگاريتمي مناسب تحليل شوند.