پديد آورندگان :
احمدپور، راهله دانشگاه صنعتي خاتم الانبياء بهبهان - دانشكده علوم پايه - گروه زيست شناسي , حسين زاده، سعيدرضا دانشگاه لرستان - دانشكده علوم پايه - گروه زيست شناسي , آرمند، نظام دانشگاه صنعتي خاتم الانبياء بهبهان - دانشكده علوم پايه - گروه زيست شناسي , چاشياني، سميه دانشگاه صنعتي خاتم الانبياء بهبهان - دانشكده علوم پايه - گروه رياضي و آمار
كليدواژه :
تنش خشكي , حبوبات , فتوسنتز , فلورسانس كلروفيل
چكيده فارسي :
آزمايشي با هدف بررسي ويژگيهاي فتوسنتزي ارقام گياه عدس در شرايط تنش كمآبي با 4 رقم شامل گچساران، كيميا، زيبا، رباط و 4 سطح تنش شامل 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفيت زراعي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در شرايط گلداني انجام شد. نتايج نشان داد كه در هر 3 مرحله فنولوژي (گياهچه اي، گلدهي و غلافدهي ) افزايش سطوح تنش آب (25 و 50 درصد ظرفيت زراعي) منجر به كاهش معنيدار شاخص كلروفيل، CO2 زير روزنه، فتوسنتز خالص، كارايي فتوسيستم II و تعرق در ارقام گياه عدس مورد بررسي شد. در سطوح تنش 75 و 100 درصد ظرفيت زراعي، ارقام رباط و گچساران در كليه مراحل فنولوژيك نسبت به ارقام كيميا و زيبا بيشترين ميزان ويژگيهاي فتوسنتزي مورد بررسي را داشتند. در سطوح تنش 25 و 50 درصد ظرفيت زراعي، رقم رباط در مقايسه با ارقام كيميا و زيبا به ويژه در مراحل گياهچه اي و گلدهي افزايش معنيداري در خصوصيات فتوسنتزي داشت اما در مرحله غلافدهي در بيشتر صفات اختلاف معنيداري بين ارقام مورد بررسي وجود نداشت. در بررسي شاخصهاي فيزيولوژيك نظير محتواي آب نسبي، پايداري غشاء سلول، غلظت پتاسيم و كلسيم در برگ و ريشه مشاهده شد كه در تمامي سطوح تنش كمآبي، ارقام رباط و گچساران برتري محسوسي نسبت به ارقام كيميا و زيبا داشتند. رقم كيميا در كليه سطوح تنش مورد بررسي، كمترين ميزان شاخص كلروفيل، CO2 زير روزنه، فتوسنتز خالص، كارايي فتوسيستم II، تعرق، محتواي آب نسبي، پايداري غشاء سلول، غلظت پتاسيم و كلسيم در برگ و ريشه را داشت اما در مقايسه با رقم زيبا تفاوت معنيداري نداشت. با توجه به بررسي ويژگيهاي فيزيولوژيك و فتوسنتزي در شرايط كشت گلداني، نتايج اين مطالعه نشان داد كه ارقام رباط و گچساران در مقايسه با ارقام كيميا و زيبا از تحمل بيشتري نسبت به تنش كم آبي برخوردارند.
چكيده لاتين :
In order to evaluate of the photosynthetic traits of lentil cultivars under water deficit conditions an experiment was conducted as a factorial arrangement in a completely randomized design with three replications in pot cultivation with four cultivars including Gachsaran, Kimia, Ziba, Robat and four stress levels of 25, 50, 75 and 100% of field capacity. Results showed that in all three phenological stages increasing water stress levels (25 and 50% of field capacity) leads to a significant decrease in lentil cultivars in terms of chlorophyll content, CO2 interacellular, net-photosynthesis, Fv/Fm and transpiration rate. Under 75 and 100% of field capacity, Robat and Gachsaran cultivars in all phenological stages had the highest photosynthetic traits. Under conditions of 25 and 50% of field capacity, Robat cultivar in comparison with Kimia and Ziba had a significant increase in photosynthetic traits, especially in seedling and flowering stages but at podding stage, there was no significant difference between cultivars for most traits. In physiological traits, it was observed that Robat and Gachsaran cultivars in all water stress levels had a significant increase in the relative water content (RWC), membrane stabaility index (MSI), consenteration of Ca, K in root and leaf. Under all stress levels, Kimia cultivar had the lowest chlorophyll content, CO2 interacellular, net-photosynthesis, Fv/Fm, transpiration rate, RWC, MSI, consenteration of Ca, K in root and leaf but there was no significant difference with the Ziba cultivar. According to the physiological and photosynthesis characteristics of pot cultivation, the results of this study showed that Robat and Gachsaran cultivars compared with the Kimai and Ziba cultivars are more tolerant to water deficit condition.
