اثرات اقتصادي سدسازي در ايران

Economic Impact of Dams in Iran

در اين مقاله اثرات سدهاي بزرگي كه در طي سال هاي 1371 تا 1393 در ايران ساخته شده اند، بر كشاورزي و رفاه مردم مناطق مجاور و پايين دست بررسي مي شود. براي پاسخ به اين سوال از روش حداقل مربعات معمولي استفاده شده و كنترل هاي جغرافيايي و بارش براي تخمين دقيق تر اثر سد بر كشاورزي و رفاه مورد توجه قرار گرفته است. نتايج تحقيق حاضر نشان مي دهد سدسازي بازده كشاورزي، ارزش توليدات و سطح زير كشت محصولات آبي را در شهرستاني كه سد در آن واقع شده است افزايش مي دهد، اما در شهرستان پايين دست اثري ندارد. همچنين سدسازي منجر به كشت بيشتر محصولات آب بر در مقابل محصولات كم آب بر در شهرستان محل سد مي شود كه اين اثر در شهرستان پايين دست معكوس است. براي بررسي اثرات رفاهي، هزينه سرانه خانوار بررسي مي شود. هزينه ي سرانه ي روستايي در پايين دست سد كاهش مي يابد، اما هزينه ي سرانه ي شهرستاني كه سد در آن ناحيه ساخته شده است، چه در شهر و چه در روستا تغييري نمي كند.

The economic effects of large dams which were constructed in Iran during the last two decades are explored in this paper and their impacts on agriculture and welfare in the township of their origin as well as downstream townships are analyzed. Ordinary least squares (OLS) method was used to investigate these effects and for more accurate results we controlled for geographical variables and rainfall. The results showed that dam construction leads to higher agricultural yield, production value and irrigated area in dam’s own township but it does not affect yield, production and irrigated area in downstream townships. Also, dam construction results in planting more water-intensive crops in their own township and less waterintensive crops in downstream townships. In addition, per capita expenditures in rural regions of downstream townships decrease in response to dam construction, but urban regions of the downstream townships as well as urban and rural regions of dam’s own township are not influenced by dam construction.