واكاوي نشانه هاي آيين مهر در نقوش آثار سنگي تمدن باستاني جيرفت 5000 سال پيش از ميلاد

A Study on Mithraism Signs in Motifs of Jiroft Ancient Civilization’s Stone Works, 5000 B.C.

در ژانويه 2001 ميلادي، سيلي در استان كرمان، شهر باستاني جيرفت متعلق به 5000 سال پيش از ميلاد را آشكار كرد و در آن، گنجينه ­اي از اشيا، با حكاكي ­هاي ممتاز كشف شد. با توجه به ناشناخته ماندن اين تمدن باستاني و اهميت آن، نقش­ مايه­ هاي به جامانده از اين تمدن، تنها منابع قابل دسترس هستند كه مطالعه­ آن­ها، مي‌تواند اطلاعات ارزشمندي درباره­ عقايد، آداب و رسوم و ... از اين تمدن در اختيار بگذارد. هدف از اين مقاله، شناسايي عقايد تمدن جيرفت در 5000 سال پيش از ميلاد است. به نظر مي‌رسد، نشانه­ ها­يي از آيين ميترا در نقوش آثار تمدن جيرفت وجود دارد. بررسي وجود نشانه­­ هاي آيين مهر در نقوش تمدن باستاني جيرفت، مساله اساسي اين پژوهش است. در اين مقاله، ابتدا موقعيت جغرافيايي و تاريخي تمدن جيرفت و سپس طبقه‌بندي آثار برجاي مانده جيرفت بيان شده است و پس از آن، ضمن معرفي آيين مهر و نشانه ­هاي آن، ارتباط نقوش تمدن جيرفت با آيين مهر بررسي شده است. در اين راستا، به مقايسه­ نشانه ­هاي آيين مهر و نقوش مهركده­ هاي باستاني با نقوش ظروف سنگ صابوني تمدن جيرفت پرداخته شده است. در اين مطالعه، شباهت­هاي زيادي بين نشانه ­هاي آيين مهر و نقوش مهركده ­ها با نقوش باستاني تمدن جيرفت ديده مي­شود. با توجه به نتايج حاصل از اين تحقيق، محتمل است كه دين تمدن جيرفت در 5000 سال پيش قبل از ميلاد، مهر­­پرستي و آيين ميترا باشد. روش تحقيق در اين پژوهش، كتابخانه ­اي است.

In January 2001, a flood in Kerman province revealed Jiroft ancient city belonging to 5000 B.C. and there, a treasure of objects with distinctive carvings were discovered. Considering the anonymity of this ancient civilization and its importance, works and motifs left by this civilization are the only available sources of information which can provide valuable information about beliefs, customs, the way of life, and other aspects of said civilization. Present paper aims to identify beliefs of Jiroft civilization in 5000 BC. It seems there are signs of Mithraism in the motifs of Jiroft civilization. Studying the existence of Mithraism ritual in Motifs of Ancient civilization is the main subject of present paper. Geographical and historical situation of Jiroft civilization; then, categorization of works based on type, their shape and application are studied in present paper. Afterwards, Mithraism and its signs are introduced; in addition, the relationship of Jiroft civilization motifs with Mithraism is taken into account. Therefor we have compared signs of Mithraism with motifs of ancient Mithra temples and with soapstone vessels of Jiroft civilization. Many similarities have been observed among Mithraism signs and motifs of Mithra temples with Ancient motifs of Jiroft Civilization. According to the results of present research, it is likely that Jiroft civilization religion in 5000 BC was Mithraism. Library research methods has been used in this study.