تأثير نوع و روش كاربرد كودهاي نانو و شيميايي بر عملكرد دانه و اسانس گل گاو زبان اروپايي (Borago officinalis L)

Effect of type and method of application of nano- and chemical fertilizers on seed yield and essential oils of borage Borago officinalis L

به منظور بررسي اثر مصرف كودهاي شيميايي و نانو بر عملكرد و اسانس گياه دارويي گل گاو زبان، آزمايشـي در دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز در قالب اسپليت پلات بر پايه­ ي طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال92 اجرا گرديد. سطوح مختلف كود در 11 سطح شامل (كود سولفات آهن، نانو آهن 10 درصد، سولفات روي، نانو روي 20 درصد، اوره، نانو اوره، سولفات پتاس، نانو پتاس 23 درصد، كود ميكرو كامل، نانوسوپر ميكرو كامل و شاهد) و سطوح مختلف روش كاربرد كود در سه سطح شامل (مصرف خاكي، محلول­پاشي، مصرف خاكي+محلول پاشي) در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه مصرف كود اوره باعث افزايش وزن خشك سرشاخه گلدار و ارتفاع بوته نسبت به شاهد گرديد. مصرف كود نانو اوره موجب افزايش سطح برگ، شاخص برداشت، اسانس گل و عملكرد اسانس نسبت به شاهد گردد. كاربرد اوره و پتاس در هر دو فرم شيميايي و نانو بيشترين تاثير افزايشي در سرشاخه­ هاي گلدار و اسانس گل را داشتند. كاربرد كود نانو اوره، مقدار توليد اسانس گياه را افزايش داد. با توجه به اثرات مطلوب كودهاي نانو نسبت به كودهاي شيميايي استفاده از اين نوع كودها در راستاي كشاورزي پايدار گامي موثر خواهد بود.

A split plot experiment was conducted to investigate the seed and essence yield of borage (Borago officinalis L.) under the influence of type and method of application of nanofertilizers based on a complete random block design with arrangement of split plot-factorial in three replications at Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Tabriz Branch in 2013. Fertilizers at 11 levels (Iron sulphate, nano-iron %10, Zinc sulphate, nano-zinc %20, urea and nano-urea, sulphate-potash, nano-potash %23, complete micro fertilizer, nano-complete micro-fertilizer, and control) along with different methods of application including (soil application, foliar application, and soil + foliar application) were considered. Results showed that use of urea fertilizer increased dry weight of shoots and plant height compared with the control group. The use of Nano-urea fertilizer could also significantly increased leaf area, harvest index, flower essence and essential oil yield compared to the control. Application of chemical and nanofertilizers of urea and potash had the most increasing effect on shoot dry weight and flower essential oil. Application of nano-urea increased essence production. Considering the desirable effects of nanofertilizers in comparison with chemical fertilizers, the use of nanofertilizers is suggested as an effective step toward sustainable agriculture.