نگاهي نو به عدالت شاهد مبتني بر آيات و روايات

A New Viewpoint on Testament Judgment Based on Verses and Traditions

در فقه شيعه براي مناصبي مانند امام جماعت، شهادت، قضاوت، مرجعيت و ولايت فقيه شرط عدالت لازم دانسته شده است. فقها براي عدالت معاني مختلفي بيان كرده‌اند و در اين مقاله ثابت شده است كه عدالت به معناي ملكه اتيان واجبات و ترك محرمات است و امري مشكك و داراي مراتب مختلف است. همچنين ثابت شده است كه براي مناصب مختلفي كه در آن‌ها عدالت لازم دانسته شده است، عدالت به يك ميزان معتبر نيست بلكه در مناصبي مانند امام جماعت سطح پايين‌تري از عدالت و در شاهد و سپس قاضي و مرجع تقليد و نهايتاً در ولي فقيه بالاترين سطح عدالت نسبت به ساير مناصب مذكور معتبر است. بحث شهادت يكي از مهم‌ترين راه‌هاي اثبات حق در نزد قضات است. در حقوق اسلام در مورد شرايط شاهد سخت‌گيري‌هاي زيادي صورت مي‌گيرد تا شايد برخي از ايرادها برطرف شود. قانونگذار ما قدرت اثباتي شهادت را بسيار گسترش داده است. به گونه‌اي كه هيچ محدوديتي براي موضوع شهادت ندارد بر خلاف قوانين خارجي كه فقط دعاوي خاصي را قابل اثبات با شهادت شهود مي‌دانند. در اين مقاله به شكل مبسوط به مبحث عدالت شاهد مي‌پردازيم.

Shiite mysticism considers and knows justice as the necessary condition for some positions such as congregational Imam, testifying, judgment and authority. Jurisprudents express various meanings for justice and the present paper proves that justice is of different levels and of duties. It also proves that for the various positions in which justice is a must, it is not equally valid; for some such as congregational Imam a low level is needed while for judges and religious authorities (marji' taqlīd) the highest level is a must rather than other positions. Testifying is one of the most important ways to prove right for judgment. Our legislator has developed testament proofing power in a way that there is no limitation for testament in spite of foreign laws in which specific claims are only permitted to be testified. This article studies testament completely.