حمايت حقوقي از حق بر صدا

Legal Protection of the Right to Voice

«حق بر صدا» از جمله حقوقي است كه از صدا (لحن) و آواز (صداي خوش) شخص حمايت كرده و تقليد (صدا سازي)، جعل و استفاده مكارانه از آن را منع مي‌كند. امروزه اين حق در روند توسعه و رشد فزاينده ارتباطات، در بردارنده صورت‌ها و مصاديقي است كه نظام‌هاي حقوقي با راهكارهاي گوناگون به حمايت از آن پرداخته‌اند. اين حق در برخي از نظام‌ها، به صورت محدود، بر مبناي حق بر شخصيت و به‌عنوان حق بر حريم خصوصي يا حقوق مالكيت فكري، مورد شناسائي قرارگرفته است. ليكن در برخي از سيستم‌هاي حقوقي، كاربرد بدون مجوز عناصر هويتي اشخاص مشهور، به‌منظور كسب منفعت، فراتر از حق بر شخصيت تضمين شده است و سبب شناسايي حق مستقلي با نام «حق بر شهرت» شده است كه «صدا» از جمله آن‌ها است. از اين رو تحليل جايگاه صدا و اين امر كه صيانت از آن در كدام قالب حقوقي مناسب‌تر است، هدف اصلي اين تحقيق را تشكيل مي‌دهد كه پس از تحليل اجمالي حق بر شخصيت، حق بر شهرت و حق مؤلف به تحليل آن خواهيم پرداخت. لازم به ذكر است كه در نظام حقوقي ايران، حق بر صدا در قالب حق بر شخصيت و نيز حقوق فكري مورد حمايت مقنن قرار گرفته است.

Right on voice is one of the rights which protect of person’s voice and sound and prohibit of imitation (sound effects) and sound forgery. Today on the light of increasing developments of communications this right includes some forms and instances which protected by legal systems in different ways. In some of the legal systems, this right has recognized on the basis of personality rights and right to privacy or intellectual property rights. But in others, use of elements of identity by celebrities without permission in order to get benefit, has guaranteed in spite of the personality right and it has led to recognize an independent right as right of publicity which right to voice is an instance of that right. So analyses about position of voice and the question that the right to voice in which legal format will have proper protection consists the aim of this research which after a short analyses about personality right, right of publicity and copyright, we will try to analyses that right. It seems that in legal system of Iran, right to voice is supported on the basis of personality rights and intellectual property rights.