امكان سنجي توسعه صلاحيت محلي دادگاه پايتخت در دادرسي موازي بين‌المللي

The Feasibility of Expanding the Local Jurisdiction of the Capital Court in International Parallel Litigation

حق و تكليف رسيدگي به دعوا در دادگاه، مبتني بر صلاحيت آن مرجع قضايي است. اين صلاحيت ممكن است به صورت همزمان براي بيش از يك دادگاه در بيش از يك كشور ايجاد شود. در مقررات قانوني، مواردي مشاهده مي‌شود كه به علت عدم امكان اجراي ضوابط مربوط به صلاحيت محلي و به طور مشخص، دخالت يك عنصر خارجي، دادگاه تهران، صالح به رسيدگي است. صلاحيت اين دادگاه در اين موارد، نمادي از صلاحيت عام محاكم ايران و به اعتبار پايتخت بودن مقر آن است. به همين جهت، با استفاده از ملاك مقررات مزبور و با استقراء در قوانين موجود، مي‌توان صلاحيت اين دادگاه را در قالب يك قاعده، به ساير موارد مشابه مسكوت نيز تعميم داد. به اين ترتيب، با انشاي اين قاعده، نه تنها نقص قانون برطرف مي‌شود، بلكه اصحاب دعوا نيز از سردرگمي رهايي مي‌يابند. گذشته از آن، دادگاهي هم كه به موضوع رسيدگي مي‌نمايد، هراسي از بابت عدم صلاحيت يا امكان ايراد به آن ندارد. اين مقوله كه با عنوان «توسعه صلاحيت محلي دادگاه پايتخت» در حقوق ايران قابليت طرح و تحقيق دارد، در نوشتار حاضر مورد بررسي قرار گرفته است.

The right to sue the court is based on the jurisdiction of the judicial authority. This jurisdiction may be created simultaneously for more than one court in more than one country. In the statutes, there are cases that due to the impossibility of implementing the rules related to local jurisdiction and, in particular, the involvement of an external element, the Tehran court, is competent. The jurisdiction of the court in these cases is a symbol of the general jurisdiction of the courts of Iran and because of its headquarters is the capital of Iran. For this reason, using the statutes and with the induction of existing laws, it is possible to extend the jurisdiction of this court as a rule, to other similar cases. In this way, by adopting this rule, not only the defect of the law is resolved, but also the parties get rid of the confusion. In addition, the court that deals with the matter is not afraid of being incompetent or likely protest to it. This topic, which has the capability of designing the title "expandingof local competence of the capital's court" in Iran's law, will be examined in the present paper.