مشكلات نگهداري و ترميم راه‌هاي سنگ‌فرش و شوسۀ مازندران در دورۀ شاه‌عباس اول و دورۀ ناصري بر پايۀ سند قرارداد واگذاري تعمير و نگهداري راه لاريجان به سيف‌الملك

Challenges facing the maintenance and restoration of the Safavid constructed roads during the time of Naser al-Din Shah Qajar

هدف: بررسي علل اهميت راه‌هاي مازندران در دورۀ حكومت شاه‌عباس و ناصرالدين‌شاه، سياست‌هاي راه‌سازي آن‌ها در اين منطقه، و مشكلات فني و اقتصادي‌شان در اين كار. روش/ رويكرد پژوهش: داده ها از منابع كتابخانه‌اي به دست آمده است. اسناد مربوط به راه‌سازي دولت قاجار در شمال ايران، شامل قرارداد واگذاري تعمير و نگهداري راه لاريجان به سيف‌الملك، بررسي شده است. از اين اسناد در كنار منابع تاريخي دورۀ صفوي براي تحليل استفاده شده است. يافته‌ها و نتيجه‌گيري: شاه‌عباس اول راهي منحصربه‌فرد در منطقۀ مازندران ايجاد كرد كه نتيجۀ آن، افزايش قدرت اقتصادي شمال ايران بود. در زمان ناصرالدين شاه نيز تلاش‌هاي زيادي براي راه‌سازي در مازندران شد؛ ولي به‌دليل مشكلاتي همچون ناآگاهي از راه‌سازي مدرن، نبود متخصص راه‌سازي، ترس از آسان شدن نفوذِ روسيه در شمال ايران، فساد اداري و ديواني، اين طرح‌هابه نتيجۀ مطلوب نرسيد.

Purpose: This paper discusses the importance of Mazandaran roads during the times of the Safavids and Qajarids. It then explores the reasons behind the failure of the Qajarid government in keeping the roads in the region in good condition. Method and Research Design: Data was extracted from the contract document for repair and maintenance of a road in the region with Seif al-Mulk. Findings and Conclusion: Shah Abbas I made state-of- art roads in Mazandaran which increasingly contributed to the economic flourishing of the region. The repair and maintenance of these roads during the time of Naser al-Din Shah, however, was not successful due to the lack of modern road-building equipment, lack of specialist knowledge, corrupt bureaucracy and the Russian Imperialist policy for expanding its influence in the region.