ارزيابي موانع مشاركت شهري در شرايط جامعه محلي ايران با استفاده از مدل سازي ساختاري تفسيري فازي

Evaluating the urban participation barriers in Iran using Fuzzy Interpretive Structural Modeling

هدف اصلي مقاله حاضر، تبيين روابط مستقيم و غيرمستقيم كليدي ‌ترين موانع مشاركت شهري در ايران نسبت به يكديگر است. به همين منظور از روش مدل‌سازي ساختاري تفسيري (ISM) و روش تجزيه‌ و تحليل قدرت نفوذ و وابستگي (MICMAC) با تكيه‌ بر منطق فازي استفاده شده و روش تحقيق مقاله نيز توصيفي و تحليلي است. يافته‌هاي مقاله حاكي از وجود 12 مانع كليدي مشاركت شهري در ايران در زمينه‌هاي مديريتي- حرفه‌اي، ساختاري- قانوني، نهادي- سازماني، اجتماعي- فرهنگي و اقتصادي- رفاهي است. نتايج تحليل يافته‌ها نشان مي‌دهد كه روابط ميان اين موانع از يك ساختار پلكاني پنج سطحي برخوردار است كه در پايين ‌ترين سطح پلكان، موانع ساختار برنامه‌ريزي متمركز و آمرانه و نبود نگرش مشاركتي (6)، ضعف در قوانين و مقررات مرتبط با مشاركت در حوزه‌هاي مالي و نظارتي (5) و كمبود آموزش‌هاي لازم در زمينه حقوق شهروندي و مشاركتي (8) به‌عنوان پايه موانع مشاركت شهري در ايران تعيين‌ شده‌اند. در بالاترين سطح نيز عدم اعتماد مردم به مسئولين شهري (10) قرار دارد. همچنين نتايج تحليل يافته‌ها بيان مي‌كند كه مانع ساختار برنامه‌ريزي متمركز و آمرانه و نبود نگرش مشاركتي (6) به‌ عنوان مستقل‌ترين و مطلع نكردن شهروندان از طرح‌ها و برنامه‌ها و اطلاع‌رساني نادرست (2) به‌ عنوان وابسته‌ترين متغير نقش بازي مي‌كنند.

The concept of participation and its application in various sciences particularly urban planning has been considered by thinkers and experts since several decades ago. The experience has proved that the participation to conduct urban affairs causes improving the efficiency, assigning the cost toward social priorities and fundamental projects. Nowadays, necessity of citizenship participation to enhance the physical and social condition of the cities is not inapparent over anyone. the main purpose of this article is to explain the direct/indirect relationships among the most key of urban participation barriers in Iran. To this end, it is used the interpretive structural modeling (ISM) and Matrice d’Impacts Croise´s Multiplication Applique´e a´ un Classement (MICMAC) analysis under fuzzy environment. The ISM method is interpretive as the judgment of a group decides whether and how the factors are related. It is structural as an overall structure is extracted from the complex set of factors on the basis of relationship amongst the elements of the system. The article research method is descriptive and analytical so that its part of descriptive included the literature review of urban participation barriers and problems in Iran, and its part of analytical encompassed the explanation of relationships among the barriers.