تكانه‌هاي مطلوبيت خانوار و تأثيرپذيري بخش كشاورزي ايران: رويكرد مدل تعادل عمومي پوياي تصادفي (DSGE)

الگوي رفتاري خانوار كه برگرفته از مطلوبيت و ترجيحات آن است نقش برجسته‌اي در دستيابي يك جامعه به توسعه و رشد اقتصادي دارد. هدف مطالعه حاضر بررسي اثر تكانه‌هاي مطلوبيت خانوار در قالب شوك‌هاي ترجيحات، تقاضاي پول و عرضه نيروي كار، بر بخش كشاورزي ايران مي‌باشد. در اين راستا با اتكا به مباني نظري مكتب نيوكينزين‌ها و بر اساس واقعيت‌هاي اقتصاد ايران يك الگوي تعادل عمومي پوياي تصادفي (DSGE) با تأكيد بر بخش كشاورزي طراحي و تدوين شد. نتايج حاصل از شبيه‌سازي مدل، با بهره‌گيري از پارامترهاي كاليبره و برآوردي، نشان مي‌دهد كه شوك مثبت ترجيحات، موجب افزايش مصرف، توليد، قيمت‌ها و اشتغال و كاهش سرمايه گذاري، صادرات و نرخ دستمزد حقيقي بخش كشاورزي مي‌گردد. در پي وقوع يك شوك مثبت در تقاضاي پول، بجز شاخص قيمت محصولات كشاورزي ساير متغيرهاي مورد مطالعه كاهش يافته‌اند. شوك مثبت عرضه نيروي كار، اشتغال در بخش كشاورزي را افزايش مي‌دهد هر چند كه توليد، سرمايه گذاري و صادرات در دوره نخست كاهش مي‌يابد. همچنين به دنبال افزايش عرضه نيروي كار، سطح مصرف و قيمت‌ها افزايش و دستمزد حقيقي كاهش يافته است. مقايسه اثر شوك‌هاي مورد مطالعه نشان مي‌دهد كه در مجموع اثر شوك ترجيحات و عرضه نيروي كار نسبت به شوك‌ تقاضاي پول پايدارتر و از نظر بزرگي اثر، بطور متوسط، تأثير شوك ترجيحات بر متغيرهاي بخش كشاورزي بيشتر از دو شوك ديگر است.