تحليل پيامدهاي تغيير در مصرف نهاده‌هاي كشاورزي مطابق برنامه پنجم توسعه، بر الگوي كشت محصولات زراعي شهرستان آمل

در برنامه پنجم توسعه كشور، سياست‌هاي علمي و مديريتي مناسبي در راستاي بهره‌گيري بهينه از نهاده‌‌ها‌ و توليد محصولات زراعي سازگار با شرايط هر منطقه، بيان شده است. در اين تحقيق با استفاده از روش برنامه‌ريزي رياضي مثبت تأثير تغيير احتمالي مصرف نهاده‌هاي كشاورزي بر الگوي كشت كشاورزان و پيامدهاي اقتصادي ناشي از آن در شهرستان آمل ارزيابي شد. اين تغييرات احتمالي در قالب سناريوهايي شامل كاهش يك درصدي در مصرف آب (PMP1)، كاهش هفت درصدي در مصرف كودهاي شيميايي (PMP2)، كاهش يك درصدي در مصرف سموم (PMP3)، افزايش 0.64 درصدي در اشتغال نيروي‌كار (PMP4) و تركيب سناريو‌هاي مذكور (PMP5) مطرح شدند. بدين منظور در سال زراعي 93-1392، 124 نفر از زارعين اين شهرستان با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي مورد پرسش‌گري قرار گرفتند. نتايج نشان ميدهد در صورت اجراي سناريوي اول، سوم و چهارم‌ به طور جداگانه، تغييري در ميزان سطح زير كشت محصولات اين شهرستان ايجاد نمي‌شود؛ لذا از طريق تحليل حساسيت كمترين كاهشي كه مدل نسبت به آن عكس‌العمل نشان مي‌دهد محاسبه شد. هم‌چنين نتايج حاكي از آن است در صورت اجراي سناريوي پنجم (PMP5) به ترتيب كاهش 5 و 0.2 درصدي در مجموع سطح زير كشت و بازده برنامه‌اي اين شهرستان در مقايسه با الگوي فعلي منطقه ملاحظه مي‌گردد؛ به‌طوري‌كه بيش‌ترين كاهش سطح زير كشت به ترتيب با 40 و 30 درصد مربوط به محصولات جو آبي و سويا ديم مي‌باشد. هم‌چنين با توجه به اينكه كليه سناريوهاي مذكور به كاهش بازده برنامه‌اي منجر مي‌شوند و اين امر كاهش رفاه كشاورزان منطقه را در پي خواهد داشت؛ لذا پيشنهاد مي‌شود اقدامات لازم در جهت بهبود وضعيت معيشتي آنان صورت پذيرد.