مدلسازي ترجيحات ساكنين حوضه درياچه اروميه در رابطه با احياي آن: كاربرد روش رتبه‌بندي مشروط

روند نزولي وضعيت زيست محيطي درياچه اروميه، منجر به شكل‌گيري تشكل‌ها و كارگروه‌هاي متعدد با هدف احياي درياچه گرديده است. موفقيت راهكارهاي احيا نيز تا حد زيادي وابسته به ميزان پذيرش آن راهكار از سوي ذينفعان و سطح مشاركت آنان خواهد بود. از اين رو در مقاله حاضر به مطالعه ترجيحات ساكنين حوضه و بروز ناهمگني در آن با استفاده از روش رتبه‌بندي مشروط اقدام شده است. داده‌ها و اطلاعات مورد نياز با تكميل 382 پرسشنامه از شهروندان 13 شهر در سال 1394 به دست آمد و مدل كلاس پنهان چند سطحي تعديل شده با مقياس، براي تحليل داده‌هاي رتبه‌بندي كامل به كار رفت. نتايج مدل به تشخيص چهار كلاس در سطح فردي، دو كلاس در سطح گروهي و دو كلاس مقياس انجاميد كه مؤيد اين مطلب است كه خصوصيات اقتصادي ـ اجتماعي افراد، خصوصيات ژئوفيزيكي محيط پيرامونشان و همچنين وجود عدم قطعيت در پاسخ‌هاي آنها، سه عامل تأثيرگذار در مدلسازي ترجيحات مي‌باشند. تمايل به پرداخت‌هاي نهايي به دست آمده اين مسئله را آشكار مي‌كنند كه تعديل آب و هوا و جلوگيري از وزش بادهاي نمكي، مهم‌ترين ويژگي از نظر ساكنين حوضه تشخيص داده شده است. محاسبه تغيير جبراني حاصل از سناريوهاي مديريتي درياچه نيز نشان داد در صورت احياي كامل درياچه اروميه، سالانه حدود 222 ميليون ريال تا 5 ميليارد ريال اضافه رفاه، نصيب خانوارهاي ساكن حوضه خواهد شد. تثبيت ريزگردها و شن‌هاي روان و كاشت گياهان متناسب با شرايط منطقه از پيشنهادات مطالعه حاضر است.