برنامه هاي درسي مغفول توسعه حرفه اي اعضاي هيئت علمي دانشگاه هاي ايران: دانشگاه فردوسي مشهد

Null Curricula for the Professional Development of Faculty Members of Iranian Universities: Ferdowsi University, Iran

اين مقاله برنامه‌درسي مغفول را در برنامههاي قصد شده توسعه حرفهاي اعضاي هيئتعلمي را در دانشگاههاي ايران بررسي و به‌عنوان نمونه بر روي برنامههاي آموزشي دانشگاه فردوسي مشهد تمركز نمود. براي اين پژوهش دو سؤال اصلي مطرح شد: نخست آنكه برنامههاي توسعه حرفهاي چه حيطههايي را شامل ميگردد و دوم اينكه در برنامه‌هاي توسعه حرفهاي چه حوزههايي مغفول مانده است. در اين پژوهش از دو راهبرد سنتز پژوهي نوع دوم (سؤال نخست) و تحليل محتوا (سؤال دوم) استفاده شد. جامعه آماري روش نخست تعداد 67 پژوهش مرتبط بود كه از طريق نمونه‌گيري هدفمند معياري انتخاب شدند. اعتبار يافته‌ها از طريق فن دلفي تائيد شد. در سؤال دوم جامعه آماري، شامل 6 سند كه به‌صورت سرشماري انجام گرفت. اعتبار يافته‌ها از طريق توافق درصدي تائيد شد. يافته‌ها نشان ميدهد كه ابعاد توسعه حرفهاي شامل سه حيطه الف) برنامههاي حمايتي؛ ب) برنامه‌هاي فردي و شامل شناختي (دانشي، مهارتي و عاطفي) و فراشناخت (ابعاد سطوح عالي تفكر و مديريت خود)، انساني (تعاملاتي و مهارت‌هاي بين فردي)، اخلاق حرفه‌اي و حوزه تخصصي-رشته‌اي و ج) برنامههاي اداري-اجرايي شامل شغلي، مديريتي، سازماني، محيطي، مشاورهاي، پژوهشي و آموزشي است. در بخش دوم مهم‌ترين حيطه‌هاي مغفول برنامه‌هاي درسي قصد شده در دانشگاههاي ايران و فردوسي مشهد برنامههاي حمايتي، در حيطه سازماني برنامه‌هاي مشاوره‌اي و در حيطه فردي برنامههاي شناختي وجود دارد. به نظر ميرسد برنامههاي توسعه حرفهاي اعضاي هيئتعلمي در سطح كلان نيازمند بازنگري جدي است و از ديگر سو در سطح خرد، لازم است كنشگران برنامههاي درسي زمينههاي متنوعي را با توجه به تغييرات گسترده آموزشي تدارك ببينند.

The present study investigated null curriculum research in professional development programs for faculty members at Iranian universities and focused on educational programs at Ferdowsi University of Mashhad, Iran. Two main questions were raised for this research: first, “what areas of professional development programs are covered” and, second, “what areas have been neglected in professional development programs”. In this research, two types of research synthesis strategies (first question) and content analysis (second question) were used. The corpus for this study consisted of 67 related articles. The credibility of the findings was confirmed by the Delphi fan. Regarding the second question, the research strategy was content analysis (documentation) and included 6 documents that were censored. The credibility of the findings was confirmed by a percentage agreement. The findings indicated that the dimensions of professional development include three areas: a) supportive programs; b) individual programs, including cognitive (knowledge, skill and emotional) and metacognition (dimensions of excellent levels of thinking and management), human (interactions and Interpersonal skills), professional ethics and discipline; and (c) organizational programs including occupational, managerial, organizational, environmental, consulting, research and educational. In the second part, the most important areas of curriculum neglected in Iran and Ferdowsi University of Mashhad are supporting programs in the area of ​​organizational counseling programs and in the individual domain of cognitive programs. It seems that professional development programs for faculty members need a serious improvement at the macro level as well as the micro level, and it is necessary for actors to develop preparation in a variety of curricular contexts and wide-ranging educational developments.