نقش مناطق آزاد تجاري- صنعتي در توسعه ژئواكونومي و امنيتي ايران با تأكيد بر منطقه مرزي و آزاد ماكو

امروزه رقابت و گروه‌بندي‌هاي سياسي در جهان نه بر اساس عوامل نظامي (به دليل هزينه‌هاي بالاي آن) بلكه، بيشتر بر اساس عوامل اقتصادي بوده و در اين‌ بين كسب بيشترين بازارها در جهان موضوع رقابت دولت هاست. راهكارهايي كه دولت‌ها (بخصوص دولت‌هاي جهان سوم) براي نيل به اهداف و منافع ملي خود در سطح منطقه‌اي و ملي به كار برده‌اند تصرف بازارها و توسعه صادرات همراه با جذب سرمايه‌گذاري‌ها و تكنولوژي‌هاي پيشرفته بوده كه ايجاد مناطق آزاد تجاري-صنعتي يكي از ابزارهاي مهم براي اين مقصود است. اين نوشتار با هدف بررسي نقش مناطق آزاد در توسعه ژئواكونومي و امنيتي ايران با تأكيد بر منطقه آزاد و مرزي ماكو مي‌باشد. نوع پژوهش ازنظر هدف كاربردي و ازنظر روش، توصيفي- تحليلي و به شيوه كتابخانه‌اي و ابزار گردآوري پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماري تحقيق 50 نفر مي‌باشد كه روايي آن مورد تائيد كارشناسان و متخصصان مربوط قرارگرفته است. به ‌منظور تعيين پايايي پرسشنامه، از روش آلفاي كرونباخ استفاده شد كه مقدار آن برابر 0.969 به دست آمد. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه جلب همكاري كشورهاي هم‌جوارمنطقه آزاد ماكو مي‌تواند ضمن آنكه در توسعه آن مؤثر باشد، بلكه با تغيير هر چه بيشتر ماهيت نظامي آن به ماهيتي اقتصادي با استفاده از ظرفيت‌هاي متنوع موجب مي‌شود كه بازارهاي اين كشورها براي فروش محصولات يكديگر آسان‌تر جذب شود. از سويي توسعه شبكه ريلي كشور و اتصال آن به شبكه ريلي تركيه از طريق ماكو در توسعه صنعت اين منطقه و چابهار به ‌عنوان قطر ارتباطي اروپا- آسياي جنوب شرقي نيز مؤثر است و توسعه امنيتي و ژئواكونوميكي كشور را به همراه خواهد داشت.