اثـر اختلاف شاخص‌هاي توسعۀ انسانـي بين مردان و زنان بر رشد اقتصادي

دستيابي به رشد اقتصادي بالاتر، يكي از اهداف مهم همۀ كشورها است كه تحقق آن موجب افزايش رفاه جامعه، كاهش فقر و نابرابري مي‌شود و نيروي انساني يكي از مهم‌ترين عوامل رشد اقتصادي است. از آن‌جا كه نيمي از جمعيت جهان را زنان تشكيل مي‌دهند، پ‍س زنان مي‌توانند از عوامل مؤثر در تحقق اين هدف باشند. اما از گذشته تاكنون همواره اختلاف‌هاي جنسيتي در زمينه‌هاي مختلف از جمله آموزش، اشتغال، دستمزد، سلامت و در سرتاسر جهان وجود داشته است كه هم مي‌تواند بر رشد اقتصادي اثري منفي داشته باشد و هم باعث كاهش رفاه اقتصادي شود. بر اين اساس، تلاش براي رفع اختلاف‌هاي جنسيتي در اين موارد، علاوه بر يك ارزش اخلاقي، سياستي ضروري در دستيابي به اهداف توسعۀ اقتصادي، اجتماعي و انساني و از مهم‌ترين مسائل كشورها است. اين مطالعه در صدد بررسي تأثير اختلاف‌هاي جنسيتي شامل اختلاف در سطح دستمزد، سطح آموزش و شاخص اميد به زندگي زنان و مردان بر رشد اقتصادي در كشورهاي با ردۀ توسعۀ انساني بسيار بالا، بالا، متوسط و پايين براي دورۀ زماني 2004ـ2012- با استفاده از مدل گشتاور تعميم‌يافته است. نتايج مقاله نشان مي‌دهد كه براي كشورهاي با ردۀ توسعۀ انساني بسيار بالا، رابطۀ رشد اقتصادي با اميد به زندگي، اختلاف در سطح دستمزد زنان و مردان و اختلاف در سطح آموزش زنان و مردان منفي است و بر اساس نظريۀ بوزروپ، در مراحل اوليۀ توسعۀ اقتصادي، شكاف جنسيتي افزايش مي‌يابد؛ ولي پس از آن‌كه كشور مرحلۀ مشخصي از توسعه را پشت سر گذاشت، اين رابطه معكوس مي‌شود كه از وقفۀ متغير وابسته در هر دو گروه و براي متغير اختلاف در سطح دستمزد زنان و مردان در كشورهاي با شاخص توسعۀ انساني متوسط و پايين استنباط مي‌شود.