تحرك اجتماعي و گزينش همسر

مسئله اصلي اين نوشتار شناسايي تحرك اجتماعي از روزنه ازدواج در ميان خانواده هاي شهر تهران است. با اين مسئله، هدف پژوهش اين است كه در تهران امروز ازدواج به‌صورت سنتي است يا مدرن و دايره همسرگزيني در ايران امروز چگونه است. افرادي كه ازدواج كرده‌اند در درون گروه خودشان بوده اند يا خارج از گروه خودشان ازدواج كرده اند؟ در بهره مندي از الگوي فعلي همسرگزيني، مردان شانس بيشتري براي خروج از گروه خود دارند يا زنان و ارتقا و صعود فرد از گروه خود، تابع چه متغيرهايي است؟ در اين پژوهش از روش ميداني، پيمايش و مصاحبه استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش تمام زوجين ساكن شهر تهران هستند. كه براي بررسي آن نمونه مورد نظر بر اساس آلفاي كرونباخ 380 نمونه بوده است كه از اين تعداد ، 357 پرسشنامه مورد تجزيه و تحليل نهايي قرار گرفت. نتايج نشان داد افراد در فرايند ازدواج تمايل دارند كه از گروه خود خارج شوند به ‌طوري كه مردان در مقايسه با زنان در ازدواج، از يك حركت و انتخاب ارتقايي برخوردار بوده اند. از اين ميان متغيرهاي سطح تحصيلات، سطح درامد و نوع شغل عوامل ارتقا دهنده مردان به‌شمار مي‌رود. دايره همسرگزيني با اولويت بر ويژگيهاي اكتسابي فرد، خانواده و در نهايت ارزشهاي سنتي قابل مشاهده است.