عنوان مقاله :
بررسي و ارزيابي برخي از ويژگي هاي شدت خشكسالي هاي آب و هوايي در گام هاي زماني مختلف در ايستگاه هاي هواشناسي كرمان و شيراز
پديد آورندگان :
مبين ، محمد حسين - گروه مديريت مناطق خشك و بياباني , مبين ، محمد حسين - گروه مديريت مناطق خشك و بياباني , زارعي ، زهرا - دانشكده منابع طبيعي و كوير شناسي , زارعي ، زهرا - دانشكده منابع طبيعي و كوير شناسي , سودائي زاده ، حميد - گروه مديريت مناطق خشك و بياباني , سودائي زاده ، حميد - گروه مديريت مناطق خشك و بياباني
كليدواژه :
خشكسالي آب و هوايي , كرمان , شيراز , SPI , RDI , SPEI , EDI
چكيده فارسي :
از ميان پديده هاي اقليمي كه جوامع و محيط زيست را متاثر مي سازند، خشكسالي آب و هوايي يكي از پيچيده ترين آن ها است. اين ويژگي شناخت هر چه بيشتر جوانب گوناگون آن را ضرورت مي بخشد. هدف از انجام اين پژوهش بررسي برخي از ويژگي هاي خشكسالي آب و هوايي به ويژه شدت آنها در ايستگاه هاي هواشناسي كرمان و شيراز است. پس از تهيه داده هاي ساعتي مربوط به ميانگين، بيشينه و كمينه دما و نيز ميانگين بارش براي ايستگاه هاي همديدي كرمان و شيراز در دوره اقليمي 51 ساله (2015-1965) و تبديل به داده هاي روزانه و ماهانه، شدت خشكسالي هاي آب و هوايي بر اساس چهار شاخص SPI، RDI، SPEI و EDI در 5 گام زماني مختلف محاسبه، و كارآيي هر شاخص در تعيين ويژگي هاي خشكسالي آب و هوايي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه شدتهاي خشكسالي محاسبه شده به وسيله هر يك از شاخصها در گام هاي زماني مختلف در هر دو ايستگاه كرمان و شيراز تغييرات و نوسانات ماهانه مشابهي داشته و در هر منطقه بر اساس نوع اقليم، شاخصي كه بيشترين همبستگي را با ساير آن ها در گام هاي زماني مختلف دارد، متفاوت است. در ايستگاه كرمان، RDI6 (0.64=R^2) و در ايستگاه شيراز، RDI9 (0.70= R^2)، بيشترين همبستگي را با ساير شاخص ها داشته، كارآيي بالاتري جهت توجيه تغييرات كمي آنها دارند. بيشترين تعداد ماههاي خشك در هر دو ايستگاه بدون در نظر گرفتن گام زماني با EDI تعيين شده، اما در گام هاي زماني مختلف، SPEI در كرمان و RDI در شيراز، كارآيي بالاتري جهت تعيين تعداد ماههاي خشك دارند. بررسي شاخصهاي خشكسالي بيانگر غلبه شرايط خشكسالي در كرمان و شيراز به ترتيب در 60% و 45% از سالها است. كلاس هاي شدت خشكي ملايم (0 I -1)، متوسط (1- I -1.5)، بترتيب با فراواني 65% و 25%، بيشترين و كلاس خشكي شديد و بسيار شديد (1.5- I) كمترين درصد فراواني (15%) را درهر دو ايستگاه داشتند.
عنوان نشريه :
مخاطرات محيط طبيعي
عنوان نشريه :
مخاطرات محيط طبيعي