بررسي تاثير هم‌زمان اكسين و تيامين بر ميزان فعاليت آنزيم فنيل‌آلانين‌آمونيالياز و محتواي تركيبات فنلي در دو مرحله رشد رويشي گياه سويا (Glycin max)

سويا (Glycin max L.) گياهي سرشار از پروتئين، چربي‌هاي غير‌اشباع، تركيبات فنلي و فلاونوئيدي است كه نقش مهمي در سلامت انسان دارد. ايندول 3­بوتيريك اسيد (IBA) از تنظيم‌كننده‌هاي رشد گياهي بوده  كه در توليد تركيبات فنلي و افزايش ظرفيت آنتي‌اكسيداني گياه نقش بسزايي دارد. تيامين نيز از ويتامين‌هاي مهم گياهي در تقويت سيستم دفاعي و افزايش مقاومت به تنش‌هاي محيطي است. با‌توجه‌ به اثر هورمون اكسين و تيامين بر توليد تركيبات فنلي با ويژگي آنتي‌اكسيداني در مراحل رشد، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسي اثر اين دو تركيب بر دو مرحله رشد رويشي گياه سويا و تغييرات تركيبات فنلي جهت ايجاد ظرفيت آنتي‌اكسيداني بيشتر در مقاومت به تنش‌هاي محيطي است. به‌اين‌منظور بذرهاي سويا، رقم DPX كاشته شدند و گياهان در قالب طرح فاكتوريل با سه غلظت صفر، 10و 50 ميكرو‌مولار ايندول 3 بوتيريك اسيد و سه غلظت صفر، 50 و 200 ميكرو‌مولار تيامين تيمار شدند. اندازه‌‌گيري تركيبات فنلي كل، آنتوسيانين و رنگيزه‌ها در برگ انجام شد. نتايج نشان دادند كه كاربرد هم‌زمان اكسين و تيامين، محتواي فنلي و كاروتنوئيد را در هر‌دو مرحله به‌طور معني‌داري افزايش داد. كاربرد اكسين به‌تنهايي كاهش معني‌دار محتواي آنتوسيانين را در هر‌دو مرحله سبب شد؛ اما بر محتواي فنلي تاثير معني‌داري نداشت. به‌طور‌كلي، فعاليت آنزيم فنيل آلانين آمونيالياز (PAL)، محتواي فنلي و آنتوسيانين در مرحله 9 برگي نسبت به3 برگي افزايش بيشتري داشته است. اين نتايج بيان‌كننده تاثير هم‌زمان اكسين و تيامين بر محتواي تركيبات فنلي در مراحل مختلف رشد رويشي و افزايش قدرت دفاعي گياه است.