پديد آورندگان :
جزآبادي، جميله دانشگاه هنر اصفهان , حسيني، هاشم دانشگاه هنر اصفهان - دانشكده حفاظت و مرمت , شاطري، ميترا دانشگاه شهر كرد - دانشكده علوم انساني
كليدواژه :
صفويه , كاشي‌هاي كوباچه , اصفهان , حمام وزير , نقوش
چكيده فارسي :
25 عدد كاشي منقوش زير لعابي در حمام وزير شهر اصفهان وجود دارد كه هنوز مورد مطالعه و شناسايي قرار نگرفته‌اند. اين كاشي‌ها، از معدود نمونه‌هاي كاشي كوباچه باقي مانده در محل اوليه نصب خود هستند كه از تاراج مصون مانده‌اند. شناسايي و معرفي كاشي‌هاي حمام وزير، در شناخت سفالينه‌هاي كوباچه داراي اهميت بسيار است؛ چرا كه اثبات ماهيت كوباچه‌بودن كاشي‌هاي حمام وزير در ارزيابي مجدد منطقه اصفهان به عنوان يكي از مراكز توليدي سفالينه‌هاي كوباچه مؤثر خواهد بود. معرفي كاشي‌هاي كوباچه حمام وزير، مطالعه نقوش و مضامين آنها از طريق مقايسه تطبيقي و بررسي احتمال توليد آنها در اصفهان، از عمده اهداف اين پژوهش است. اطلاعات مورد نياز در اين پژوهش، از طريق روش ميداني و مطالعات كتابخانه‌اي فراهم شده و روش پژوهش نيز با توجه به موضوع، تاريخي_تطبيقي در نظر گرفته شده است. از آنجايي كه نقوش به كار رفته بر روي كاشي‌هاي كوباچه بسيار متنوع و متفاوت است، به‌ندرت مي‌توان چند كاشي مشابه در موزه‌ها يافت. بنابراين لازم است به همه نقوش مانند نقوش گياهي، پرندگان، نقوش انساني و حاشيه‌هاي تزييني توجه نمود و از برآيند اين مطالعات، به ويژگي‌هاي كلي سفالينه‌هاي كوباچه دست يافت. بدنه گل سنگي كاشي‌ها، شيوه نقاشي زير لعابي آنها، هم‌چنين مطابقت در معيارهاي تطبيقي نظير شباهت در پوشش و چهره نقوش انساني، مضامين، تركيب‌بندي فضاها و اشتراك در برخي نقوش و حتي شيوه رنگ‌آميزي آنها نيز، هيچ شبهه‌اي در كوباچه‌بودن كاشي‌هاي حمام وزير باقي نمي‌گذارد. مطالعه سفالينه‌هاي كوباچه و كاشي‌هاي يافت‌شده در حمام وزير، بيانگر نقش مهم منطقه اصفهان در توليد اين سفالينه‌ها هستند. پيگيري مسير مهاجرت هنرمندان، تأثير مكتب نگارگري اصفهان و مضامين ترسيم‌شده بر سفالينه‌هاي كوباچه، مطالعات سبك هنري و مطالعات فني نظير پتروگرافي، نشان‌دهنده ميزان اهميت منطقه اصفهان در توليد سفالينه‌هاي كوباچه به‌ويژه نوع رنگارنگ است.
چكيده لاتين :
There are 25 underglaze painted tiles in Vazir Bathhouse of isfahan that have not been studied and identified yet. These tiles are among the few remaining Kubachi tile samples in their original installation location, which remain untouched from looting. Identifying and introducing the Vazir Bathhouse's tiles are very important to recognize the Kubachi potteries, since the proof of the Kubachi nature of the Vazir Bathhouse's tiles will be effective in reevaluating the Isfahan region as one of the Kubachi pottery production centers. The main objectives of this research are introducing the Kubachi tiles of Vazir Bathhouse, the study of motifs and their content through comparative comparisons, and investigating the probability of their production in Isfahan. The required information in this research is provided through field method and library studies, and the research methodology has been considered to be historical-adaptive with regard to the subject. Since the motifs used on the Kubachi tiles are very diverse and different, a few similar tiles can be found in the museums rarely. Therefore, it is necessary to pay attention to all the motifs such as the motifs of plant, birds, human and also decorative margins, and from the outcome of these studies, the general features of the Kubachi pottery were achieved. The flower stone body of the tiles, the way of their underglaze painting, as well as matching the comparative criteria such as the similarity in the coverage and the face of human motifs, the themes, the composition of the spaces and the sharing of some of the motifs and even the way of painting them, left no doubt that the tiles of Vazir bathhouse are Kubachi. The study of Kubachi potteries and tiles found in Vazir Bathhouse indicates the significant role of Isfahan region in the production of these potteries. Following the artist's migration route, the impact of the Isfahan school of painting and the themes depicted on the Kubachi potteries, the studies of the artistic style and technical studies such as petrography indicate the importance of Isfahan region in production of Kubachi potteries, especially colorful types.
