استحالۀ نقش‌مايه‌هاي تصويري ـ ديداري به نقش‌مايه‌هاي نوشتاري با نگاهي به هنر زيورآلات معاصر ايراني

Study of the transformation of visual motifs to writing motifs in Persian contemporary jewelry

زيورآلات معاصر در جايگاه هنر عيني و كاربردي، در پيكره خود علاوه‌بر نقش­مايه­ هاي تصويري، دربرگيرنده نقش­مايه­ هاي نوشتاري است، چنان‌كه پيكره زيورآلات به‌مثابۀ بوم نقاشي به بازتاب روايت­هاي كلامي مي‌پردازد. نقش‌مايه ﺷﺪن ﻧﻮﺷﺘﺎر به دنبال استفاده از ﻧﻘﻮش ﺳﻨﺘﯽ ﻫﻨﺮ اﯾﺮان و ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﻋﻨﺎﺻﺮي از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎمة اﯾﺮاﻧﯽ و تايپوگرافي ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ از طراحان زيورآلات معاصر ايراني با تأكيد فراواني در دهه‌هاي اخير مورد استفاده قرار گرفته ­است. مطالعه پيش­رو با نگاهي بينارشته­اي به بررسي علت­ يابي حضور نقش‌مايه­ اي نوظهور نوشتاري در رمزگان زيورآلات اين عصر مي‌پردازد. اين جستار با بهره ­گيري از روش توصيفي ـ تحليلي و اﺗﺨﺎذ روﯾﮑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﻔﺘﻤﺎن لاكلو و موف و نشانه­ شناسي نوشتار، ﺑﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﯾﮑﯽ از ﺗﺤﻮﻻت زيورسازي، در ﻣﻘﻄﻌﯽ از ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ طراحي زيورآلات پرداخته ­است. اين پژوهش به دنبال پاسخ‌گويي به اين سؤال است كه، ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﻮﺟﺐ اﺳﺘﺤﺎلۀ ﻧﻮﺷﺘﺎر و ﺧﻮﺷﻨﻮﯾﺴﯽ ﺑﻪ نقش‌مايه در زيورآلات معاصر ايراني شده ­است. رهاشدن از قيود كاركردهاي سنتي و صرفاً تزييني زيورآلات، تأكيد بر اهميت محتواي متون و انتقال پيام به مخاطب و تبديل شدن زيورآلات به رسانه­، عامل اصلي استحالۀ نقش­ مايه­ هاي تصويري ــــــ ديداري به نقش­ مايه­ هاي نوشتاري در پيكره زيورآلات معاصر شده ­است

Now a day’s jewel designers have been used motifs which have been taken from Persian traditional culture and typography. These types of motifs were led to writing motifs and development of discursive challenge about the identity of jewelry. The aim of this study is how new signs of “written motifs” have clearly appeared in Persian contemporary jewelry. This research has been done by the descriptive and comparative method based on Laclau and Mouffe's discursive analysis and then two group of jewelry which are inspired by “writing motifs” were analyzed by “semiotics of writing”. In conclusion, regardless of constraints of merely traditional decorative functions of the jeweler, the emphasis on the importance of the context of a written motif, the transmutation of massage to the audience and at last but not least conversion of jewelry to media are the main factors of the transformation of a visual motif to written motifs.