بررسي اثر ضد ‌ميكروبي ده اسانس گياهي بر عوامل باكتريايي و مخمر ايجاد كننده فساد ميوه خرما در مرحله رطب

با توجه به اثرات سوء نگهدارنده‌هاي شيميايي در مواد غذايي تازه، استفاده از تركيبات ضد ميكروبي بي‌خطر از جمله اسانس‌هاي گياهي امري ضروري به نظر مي‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعيين اثر ده اسانس گياهي بر عوامل فساد باكتريايي و مخمر ميوه خرما بود. به اين منظور ابتدا اثر ضد ميكروبي ده اسانس مختلف شامل ليموترش، اسطوخدوس، مرزه، ميخك، نعناع‌فلفلي، زيره، آويشن، ترخون، رزماري و اكاليپتوس بر عوامل فساد جداسازي شده از ميوه خرما شامل باكتري‌هاي ميكروكوكوس اس¬پ. سويهN1 ، باسيلوس اس¬پ. سويهN2 ، باسيلوس اس¬پ. سويهN3 و باسيلوس سرئوس ، و مخمر زايگوساكارومايسس روكسي با روش انشار ديسك بررسي گرديد. سپس پنج اسانس برتر براي تعيين كمترين غلظت بازدارندگي و كشندگي براي باكتري و كمترين غلظت بازدارندگي براي مخمر مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه اسانس آويشن بيشترين اثر ضد ميكروبي را بر باكتري‌ها و مخمر داشت (به ترتيب قطر هاله عدم رشد برابر mm 49-30 و mm 92). سپس به ترتيب مرزه، ميخك، نعناع فلفلي و زيره براي باكتري و مرزه، زيره، ميخك و ترخون براي مخمر بيشترين اثر ضد ميكروبي را نشان دادند. در اين ميان رزماري و اسطوخدوس كم‌اثرترين اسانس‌ها بودند. كمترين غلظت بازدارنده رشد در باكتري‌ها و مخمر متعلق به دو اسانس مرزه و آويشن بود. به طوريكه در باكتري‌ها با غلظت µl/ml 125/0 و در مخمر با غلظت µl/ml 5/0 سبب مهار رشد گرديدند. كمترين غلظت باكتري‌كشي نيز متعلق به دو اسانس مرزه و آويشن در غلظت µl/ml 5/0 در باكتري‌هاي ميكروكوكوس اس¬پ. سويهN1 و باسيلوس اس¬پ. سويهN3 بود. اسانس آويشن در غلظت µl/ml 8 در باكتري‌هاي باسيلوس اس¬پ. سويهN2 و باسيلوس سرئوس سبب مرگ سلول‌هاي باكتريايي شد.