مكان يابي سد زيرزميني با استفاده از سنجش از دور (RS) و سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) (مطالعه موردي: دشت كاشان)

مكان­يابي مناسب سد زيرزميني با توجه به عوامل فيزيوگرافي، كاركرد آن را در تامين منابع آبي براي مناطق گرم و خشك و بدون ايجاد مشكلات زيست محيطي ناشي از احداث سدهاي روزميني، تضمين مي­كند. در اين مطالعه مكان­يابي محل­هاي مناسب براي احداث سد زيرزميني در دشت كاشان با استفاده از روش­هاي سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي انجام شد. بدين منظور لايه­هاي اطلاعاتي توپوگرافي، شيب، سنگ شناسي، آبراهه­ها، خطواره­ها و قنات­هاي مربوط به منطقه مورد مطالعه از داده­هاي رقومي ارتفاعي  و داده­هاي ماهواره­اي لندست 7 تهيه گرديدند. تهيه لايه سنگ شناسي منطقه از روش كلاس­بندي نظارت شده و با كمك نقشه زمين­شناسي 100000/1 نطنز انجام گرفت. از آنجا كه در سدهاي زيرزميني وجود آبرفت مناسب در بالادست ، جهت ذخيره­سازي منابع آبي زير سطحي از اهميت زيادي برخوردار است، اين نواحي در لايه سنگ شناسي شامل آبرفت­هاي جوان، آبرفت­هاي قديمي و كنگلومرا و ماسه­سنگ در اولويت مكان­يابي قرار مي­گيرند. گسل­ها نيز همواره از عوامل گريز آب از پشت سدها بوده­اند و در مكان­يابي سدها مورد توجه قرار مي­گيرند. با استفاده از اعمال فيلترهاي جهتي بر روي داده­اي ماهواره­اي لايه رقومي شامل گسل­ها و خطواره­هاي موجود در منطقه شناسايي و تهيه شد. به منظور مقايسه و ارزش­گذاري لايه­ها و زيرلايه­هاي تهيه شده از روش تحليل سلسله مراتبي استفاده گرديد. با وزن­هاي بدست آمده از اين روش ، تمامي لايه­هاي اطلاعاتي با روش همپوشاني وزني با يكديگر تركيب و نقشه نهايي اولويت مكاني تهيه شد. پس از شناسايي مناطق با اولويت بالا با انجام بازديدهاي صحرايي و توجه به فاكتورهاي دسترسي و اجرا، ضخامت آبرفت مناسب و عدم تاثير تاسيسات بالادستي بر كيفيت آب مخزن سد، هفت نقطه مناسب شناسايي گرديدند. از اين نقاط، چهار نقطه به منظور ذخيره آب زيرسطحي، يك نقطه به منظور افزايش آبدهي قنات و دو نقطه با هدف جلوگيري از كاهش كيفيت آب زيرسطحي در نظر گرفته شدند.