توسعه مدل رياضي و بهينه‌سازي تخصيص آب كشاورزي بر اساس رتبه‌بندي نامغلوب

مديريت منابع آب از مهمترين عوامل افزايش بهره وري اقتصادي در بخش كشاورزي محسوب ميشود. در شرايط كمبود آب، استفاده كارامد از آب موجود براي توليد پايدار محصولات موردنياز در نواحي خشك و نيمه خشك امري ضروريست. بدين منظور، روشي شامل مدلسازي رياضي و ابزار بهينه‌سازي براي تخصيص آب با هدف حداكثرسازي بهره وري اقتصادي و كارايي الگوي آبياري توسعه داده شده است. مدل بهينه سازي با استفاده از الگوريتم ژنتيك چندهدفه با دو تابع هدف مجزا ارائه و مورد ارزيابي قرار گرفت. كارايي مصرف آب، الگوي كشت، كاهش تلفات آبياري، استفاده مؤثر از آب باران و اراضي زراعي در توابع هدف مدل بررسي شده است. آب موردنياز آبياري در هر دوره رشد و سطح زير كشت محصول به عنوان متغيرهاي تصميم گيري در نظر گرفته شد. براي مطالعه مزرعه اي مدل، گياهان عمده دشت باغملك و مناطق اطراف، هزينه توليد و قيمت فروش محصولات در سال زراعي 93-1392 جمع آوري گرديد. نتايج نشان داد سطح زير كشت بهينه اختصاص يافته به محصولات در شرايط كم آبي براي ذرت، هندوانه، گوجه فرنگي و پياز با كاهش روبرو بوده است. همچنين، گوجه فرنگي، حبوبات و پياز به تريتب بشترين حجم آب را بدست آورده اند. در اين شرايط نسبت سود خالص و عملكرد نسبي براي گوجه فرنگي، درصد آب تخصيص يافته براي سبزيجات و استفاده مؤثر از آب براي حبوبات كمترين مقادير در بين پارامترهاي ارزيابي محاسبه گرديد.