مزيت كاربرد آبياري قطره‌اي (نواري) زير سطحي در كشت گوجه‌فرنگي تحت مديريت‌هاي مختلف آبياري

سامانه­هاي آبياري تحت فشار از اقتصادي­ترين روش­ها در بكار بردن آب، كود و ساير مواد شيميايي در زمان و مقدار مناسب است. با توجه به كمبود منابع آب، بهره­گيري از شيوه­هاي نوين آبياري در كشاورزي امري اجتناب ناپذير است. امروزه روند بهبود، تكامل و استفاده از شيوه آبياري قطره‌اي به عنوان يكي از پيشرفته­ترين روش­ها در آبياري اراضي زراعي در حال افزايش مي­باشد. نظر به ابعاد جهاني كم آبي به ويژه در مناطق خشك و نيمه­خشك جهان، آخرين توصيه كميته بين‌المللي آبياري و زهكشي (ICID) كه در هشتمين كنگره بين‌المللي آبياري ميكرو سال 2011 در ايران، بر توسعه روش‌هاي آبياري قطره‌اي زيرسطحي به ‌عنوان يك جهت‌گيري جهاني توصيه شد. اخيرا روش آبياري قطره‌اي زيرسطحي به دليل وجود خشكي و بروز خشكسالي­هاي متعدد در كشور، مورد توجه كشاورزان، كارشناسان و محققان قرار گرفته است. اين تحقيق با استفاده از طرح آماري كرت‌هاي دو بار خرد شده در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل مقادير آب در سه سطح 60، 80 و 100 درصد آب مورد نياز كامل گياه در پلات اصلي و روش آبياري قطره­اي در دو سطح زيرسطحي و سطحي در پلات فرعي بودند. نتايج نشان داد كه اثر ميزان آب آبياري و روش آبياري روي عملكرد و كارآيي مصرف آب در سطح احتمال 1 درصد معني­دار بود. عملكرد گوجه­فرنگي در سه سطح آبياري 60، 80 و 100 درصد به ترتيب 31، 55 و 62 تن در هكتار به دست آمد كه با هم اختلاف معني­دار داشتند. همچنين، مقدار عملكرد در دو روش آبياري قطره­اي سطحي زيرسطحي به ترتيب برابر با 43 و 55 تن در هكتار بود كه با هم اختلاف معني­دار داشتند. از مزيت­هاي مهم اين روش آبياري كاهش و يا حذف تلفات تبخير از سطح خاك و رواناب سطحي و نيز كاهش نفوذ عمقي آب و همچنين كاهش رشد علف­هاي هرز و نيز انجام عمليات داشت حتي در زمان آبياري است. يكي از مشكلات پيش رو در توسعه سامانه آبياري قطره‌اي زيرسطحي، ايجاد مكش در موقع توقف پمپ، ورود خاك به داخل قطره‌چكان و نهايتا گرفتگي آنها مي‌باشد. استفاده از پوشش در اطراف قطره‌چكان‌ها مي‌تواند باعث كاهش مشكل فوق شود، وليكن نگراني‌هائي در خصوص تغيير پياز رطويتي خاك وجود دارد.