محاسبه شعاع بهينه تزريق در تونل‌ كوهين به ‌منظور بهبود خصوصيات ژئومكانيكي زمين با استفاده از روش تصميم‌گيري چندمعياره

عمل تزريق دوغاب به عنوان يكي از روش هاي اصلي بهسازي زمين نقش اساسي در كيفيت تونلسازي دارد. تزريق دوغاب از طريق بهبود ويژگي هاي مقاومتي توده سنگ و خاك باعث كاهش ميزان نشست در سطح زمين، كاهش همگرايي محيط تونل و همچنين كاهش بارهاي وارده بر سيستم نگهداري مي شود. از طرف ديگر تزريق دوغاب باعث افزايش هزينه ها، افزايش زمان و همچنين كاهش ميزان پيوستگي عمليات تونلسازي خواهد شد. با توجه به اثرات مثبت و منفي تزريق دوغاب بر روند تونلسازي، انتخاب شعاع بهينه تزريق در پروژه هاي تونلسازي اهميت ويژه اي دارد. جابه‌جايي قائم در سقف و كف تونل، جابه‌جايي افقي ديواره تونل، نشست در سطح زمين، بار محوري، نيروي برشي و لنگر خمشي وارد بر سيستم نگهداري، هزينه و مدت زمان حفر تونل به عنوان پارامترهاي اصلي براي تعيين شعاع بهينه تزريق به منظور بهبود خصوصيات ژئومكانيكي محيط و بهبود طراحي تونل انتخاب شدند. در اين مقاله ابتدا بر اساس روش عددي تفاضل محدود و با استفاده از نرم افزار FLAC2D پارامترهاي اصلي تونل راه آهن محور قزوين-رشت محاسبه ‌شد. پس از تعيين مقادير هر يك از پارامترهاي ياد شده در شعاع هاي مختلف تزريق (400 ،...،100 ،50 ،0 سانتي متر)، درجه اهميت هر يك از پارامترها با توجه به نظر نويسندگان با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) تعيين و در نهايت با به كارگيري روش تصميم گيري چند معياره VIKOR شعاع بهينه تزريق از ميان گزينه هاي مختلف انتخاب شد. در اين تحقيق شعاع 100 سانتي متر به عنوان شعاع بهينه تزريق به منظور بهبود خصوصيات ژئومكانيكي محيط و بهبود طراحي تونل كوهين به دست آمد.