كاربرد روش‌هاي دورسنجي و منطق فازي براي شناسايي تراورتن‌هاي منطقه آبگرم قزوين

در بررسي حوزه زمين گرمايي منطقه آبگرم قزوين كه با هدف شناسايي سازندهاي تراورتن و آثار دگرساني آن‌ها انجام گرفته است، از تصاوير ماهواره Terra، سنجندهASTER  استفاده شد. عكس نقشه‌هاي تركيبي با استفاده از روش نسبت‌گيري باندي و تحليل طيفي مولفه‌هاي اصلي توليد و مكان هندسي هاله‌هاي دگرساني (با منشاء گرمابي) معرفي شدند. نتايج مطالعات دورسنجي مويد هميافتي رخساره‌هاي اكسيدي و هيدروكسيدي آهن با كاني‌هاي رسي است كه از نقطه نظر ژئوشيميايي، ملاك مناسبي براي تشخيص رخساره‌هاي گرمابي است. بدين ترتيب پس از تشكيل پايگاه داده‌هاي مكاني شامل گسل‌ها، خطواره‌هاي ساختماني، سازندهاي زمين‌شناسي و عكس نقشه‌هاي ASTER، مناطق مستعد تراورتن‌زايي شناسايي و براي توليد نقشه پيش‌‌داوري به روش فازي آماده شدند. براي تعيين درجه عضويت متغيرهاي فازي از تابع Large استفاده شد. امتيازدهي تغييرات سازندي (ملاك‌هاي ليتولوژيكي) بر اساس تنوع سن و جنس آن‌ها انجام گرفت. همچنين براي وزن‌دهي معيارهاي زمين‌ساختي (چگالي گسل‌ها) و تلفيق آن‌ها با تغييرات سازندي، از عملگر فازي And استفاده شده است. مطابق نتايج اين تحقيق، بخشي از اطلاعات ساختاري و تحولات سازندي منطقه توسط نقشه‌هاي مغناطيسي استنتاج شده است كه در تلفيق نهايي با معيارهاي دورسنجي، زمين‌شناسي و زمين‌ساختي، امكان شناسايي هاله‌هاي دگرساني مرتبط با كاني‌سازي تراورتن را به همراه درج اولويت اكتشافي آن‌ها به‌وسيله عملگر فازي گاما فراهم كرده است. بدين ترتيب اولين نقشه جامع تراورتن‌هاي منطقه آبگرم با استفاده از عكس نقشه‌ها، يافته‌هاي ژئوفيزيكي و زمين شناسي مطابق شكل 15 ارايه شده است كه در آن ارتباط مكاني آثار تراورتن‌زايي با رخنمون سنگ‌هاي آتشفشاني سنوزوييك در حومه شهر آبگرم مشاهده مي‌شود.