بررسي تأثير عوامل بوم‌شناختي بر درصد تاج پوشش Astragalus gossypinus در بخشي از مراتع نيمه استپي استان كردستان

Effects of ecological factors on the canopy cover percentage of Astragalus gossypinus in a part of semi-steppe rangelands of Kurdistan

اين پژوهش به منظور بررسي مهمترين عوامل بوم‌شناختي مؤثر بر درصد تاج پوشش گون سفيد (Astragalus gossypinus) در بخشي از مراتع نيمه‌خشك استان كردستان صورت گرفت. با پيمايش صحرايي سه ناحيه شامل دزلي، نران و گردنه مرواريد به عنوان محدوده مطالعاتي انتخاب شدند. تعداد پلات‌ها با توجه به ويژگي‌هاي پوشش‌ گياهي و ساير عوامل محيطي، در منطقه دزلي 6 نقطه معرف نمونه‌برداري، در منطقه نران 3 نقطه و در گردنه مرواريد 4 نقطه معرف تعيين گرديد. نمونه‌برداري از پوشش گياهي در هر تيمار به روش تصادفي - سيستماتيك در قالب پلات‌هاي 1×1 متر و در طول دو ترانسكت بطول 100 متر انجام شد. نمونه‌گيري از خاك در هر پلات با سه تكرار و از عمق50-0 سانتي‌متري در پاي گياه و بين پايه‌ها انجام گرفت. در نمونه‌هاي خاك فاكتورهاي درصد رس، سيلت، شن، گچ، آهك، هدايت ‌الكتريكي، اسيديته، فسفر، كلسيم، منيزيم، درصد سنگ‌ و سنگريزه، نيتروژن، كربن و پتاسيم اندازه‌گيري شد.براي بررسي خصوصيات خاك و پوشش گياهي از تجزيه واريانس يك‌طرفه و به منظور تعيين اثر عوامل محيطي بر درصد تاج پوشش گون از رگرسيون چند متغيره استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه فاكتورهاي كربن، پتاسيم، اسيديته، منيزيم، فسفر، كلسيم، آهك، ازت، رس، شن، متوسط بارش ساليانه، درصد تاج پوشش در بين رويشگاه‌هاي مختلف داراي اختلاف معني‌دار در سطح يك درصد است. ساير فاكتورها از جمله گچ، هدايت الكتريكي در بين رويشگاه‌هاي مختلف معني‌داري نشدند. ‌بر اساس نتايج به دست آمده، در نتايج رگرسيوني، آهك، ارتفاع و بارش هر كدام به ترتيب با 25درصد ،12درصد و 7 درصد تغييرات درصد تاج پوشش را توجيه مي‌كند.