ارزيابي الگوي بيان ژن‌هاي NAC2، MYB و CBF14 ژنوتيپ‏‌هاي حساس و مقاوم به شوري در آژيلوپس(Aegilops)

تنش شوري يكي از اصلي‎ترين عوامل محيطي است كه توليد و توزيع جغرافيايي گياهان را در سراسر جهان محدود مي‏كند. آژيلوپس يك جنس وحشي از خانواده گندميان است كه داراي ژن‌هاي مفيد همانند تحمل به تنش‎هاي محيطي مي‎باشد. در اين آزمايش ژنوتيپ 575 از گونه Aegilops cylindrica به‎عنوان مقاوم و ژنوتيپ 675 از گونه Aegilops crassa به‎عنوان حساس كه بر پايه آزمايش‌هاي پيشين در تنش شوري شناسايي شده بودند، استفاده شد. پس از جوانه‌زني بذر‌ها، گياهچه‎ها در شرايط كنترل شده نوري و دمايي به‎محيط ماسه منتقل و آبياري در دو شرايط نرمال و تنش شوري 200 ميلي مولار با محلول هوگلند انجام گرديد. نمونه‌برداري از بافت برگ در زمان‌هاي صفر، شش، 24، 48 و 72 ساعت پس از تيمار شوري انجام شد. پس از استخراج RNA و ساخت cDNA صحت آن‌ با 18S rRNA تأييد و بيان ژن‎هاي سه عوامل رونويسي CBF14، NAC2 و MYB از طريق Real-TimePCR بررسي شد. نتايج نشان داد كه فاكتورهاي رونويسي NAC2  و CBF14 48 ساعت پس از اعمال تنش شوري بالاترين ميزان بيان را داشتند، ولي ژن MYB بيشترين بيان را 24 ساعت پس از اعمال تنش داشت. در مجموع بيان ژن‌هاي CBF14، NAC2 و MYBدر ژنوتيپ متحمل 575 در مقايسه با ژنوتيپ 675 در تمامي ساعات بيان نسبي بيشتري داشت. اين نتايج نشان مي‎دهد كه سه ژن فوق نقش كليدي و مهمي در اعطاي تحمل به‎ تنش شوري در ژنوتيپ متحمل دارند، بنابراين با توجه به‎قرابت ژنتيكي بالاي آژيلوپس و گندم مي‎توانند پس از آزمايش‎هاي تكميلي به‎عنوان ژن‎هاي كانديدا براي استفاده در برنامه‎هاي به‌نژادي گندم به‎كار روند.