بهينه‎سازي باززايي كاكوتي كوهي (Ziziphora clinopodioides Lam)

گياه دارويي و معطر كاكوتي كوهي با نام علمي Ziziphora clinopodioides L. متعلق به جنس Ziziphora و تيره نعناع مي باشد. هدف از اين مطالعه بهينه‎سازي باززايي اين گياه مي باشد و براي اين كار از دو كموتايپ با كدهاي 5 و 6 استفاده شد. بدين‎منظور، ابتدا آزمون براي كنترل آلودگي از هيپوكلريت سديم يك درصد و الكل 96% استفاده شد. در مرحله بعد كنترل تركيبات فنولي توليد شده با استفاده از تركيبات سه ماده PVP (پلي‎وينيل پيروليدين)، زغال فعال و اسيد آسكوربيك بررسي شد. شاخه‎زايي چند‎گانه با استفاده از ريزنمونه جوانه جانبي در محيط كشت MS حاوي تركيب هورموني BAP در پنج سطح در تركيب با NAA (نفتالين استيك اسيد) با غلظت 0.01 ميلي گرم در ليتر انجام گرديد. ريشه‌زايي شاخه ها در محيط كشت MS حاوي تركيب هورموني NAA در دو غلظت 0.1 و 0.3 ميلي گرم در ليتر انجام شد. نتايج نشان داد كه تيمار هيپوكلريت سديم يك درصد به‎همراه الكل 96 % موفق به رفع آلودگي تا 74 درصد شد. تيمار تركيب پلي‎وينيل پيروليدين، اسيد آسكوربيك و زغال فعال با ميانگين 8.25 درصد قهوه اي شدن در هر دو كموتايپ 6 و 5 كمترين ميزان قهوه‎اي ‎شدن را نشان داد. بيشترين شاخه زايي در كموتايپ 5 با 88 درصد در تيمار 2 ميلي‎گرم در ليتر BAP به اضافه 0.01 ميلي گرم در ليتر NAA و در كموتايپ 6 با 100 درصد در تيمار 2.5 ميلي‎گرم در ليتر BAP به اضافه 0.01 ميلي‎گرم در ليتر NAA به‎دست آمد. بيشترين درصد ريشه زايي در كموتايپ 6، در تيمار 0.3 ميلي‌گرم در ليتر NAA با 33.3 درصد مشاهده شد. نتايج اين پژوهش مي‌تواند در ريزازديادي و تكثير وسيع اين گياه استفاده شود.