مطالعه سنجش محتواي فنل و فلاونوئيدي تام و ارزيابي عملكرد ضد اكسايشي عصاره متانلي اندام هوايي گياه گل گاوزبان (Echium amoenum L.) در شرايط آزمايشگاهي

Determination of in vitro total phenolic, flavonoid contents and antioxidant capacity of the methanolic extract of Echium amoenum L.

مقدمه: در طبّ سنّتي و نوين، گياهان داروئي و عصاره‌ي آن‌ها داراي كاربردهايي در تغذيه، پزشكي و صنعت مي‌باشند. ضدّ اكسايش‌ها شامل تركيباتي هستند كه با احيا كردن موجب جلوگيري از روند اكسيداسيون در سلول مي‌شوند. گياه گل گاوزبان (Echium amoenum L.) در مناطق كوهستاني مازندران مي‌رويد و در طبّ سنّتي، اثرات بيولوژيك متفاوتي چون آرام‌بخشي، ضدّ التهاب، ضدّ افسردگي و خواص پيشگيري‌كننده‌ي سرطاني را دارد. هدف از اين مطالعه بررسي محتواي تام فنلي و فلاونوئيدي و همچنين ميزان فعّاليت ضدّ اكسايشي اين گياه است. مواد و روش­ها: در اين مطالعه‌ي تجربي - آزمايشگاهي، محتواي تام فنلي عصاره‌ي متانولي اندام هوايي گل گاوزبان با استفاده از واكنش­گر فولين- سيوكالتيو در طول موج 760 نانومتر و محتواي تام فلاونوئيدي اين عصاره با استفاده از معرّف آلومينيوم كلرايد در طول موج 420 نانومتر سنجيده شد، سپس فعّاليت ضدّ اكسايشي عصاره در غلظت‌هاي متفاوت تهيه شد؛ در نهايت، محتواها به همراه فعّاليت ضدّ اكسايشي عصاره مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته‌ها: نتايج نشان داد محتواي تام فنلي براي عصاره‌ي گل گاوزبان µg gallic acid equivalent/ml 2±429 و محتواي فلاونوئيد اين عصاره µg quercetin equivalent/ml 52/1±56/148 است. در بررسي فعّاليت به دا­م­اندازي راديكال با 2,2-diphenyl-1-picryl-hydrazylhydrate(DPPH)، غلظت مهاري 50% (IC50) µg/ml178/11تعيين گرديد. در ارزيابي فعّاليت احياكنندگي مشخص شد عصاره‌ي گل گاوزبان اثرات قوي‌تري نسبت به ويتامين C داشت. در سنجش به دا­م­اندازي نيتريك اكسايد، درصد مهار در عصاره‌ي متانولي برابر 89/57% و قدرت شلاته­كردن آهن برابر 51/74% تعيين گرديد كه از نظر آماري تفاوت معني‌داري با ويتامين C و كوئرستين به ترتيب به ميزان (0/0473=p) و (0/0096=p) از خود نشان داد. نتيجه‌گيري: نظر به نتايج حاصل، عصاره‌ي E.amoenum از خاصيت ضدّ اكسايشي قابل توجهي برخوردار بوده كه بايد بيش از قبل، مورد توجه قرار گيرد. همچنين عصاره‌ي گياه به‌عنوان يك تركيب آنتي‌اكسيدان با قابليت رقابت با ويتامين C، مي‌تواند در ساخت فرآورده‌هاي غذايي و داروئي مورد استفاده قرار گيرد.

Introduction: In traditional and modern medicine, active ingredients of medicinal plants have many applications in food, pharmaceutical, medical and industry. Antioxidants are compounds that prevent the oxidation process in the cell. Echium amoenum L. is a plant which grows in the mountainous regions of Mazandaran. This plant has different biological effects such as sedation, anti-inflammation, antidepressant and cancer preventive properties in traditional medicine. The aim of this study was to determine the total phenolic, flavonoid contents and antioxidant capacity of the methanolic extract of E.amoenum plant. Methods: In this experimental laboratory study the content of total phenolic Using the folin-siokalatio reactive at 760 nm wavelength and flavonoid With the use of aluminum chloride reagent at 420nm of E.amoenum extract were measured and antioxidant capacities of different concentrations of the extract were evaluated. Results: The results showed that total phenolic content of the extract shoots was 429±2μg gallic acid equivalent/ml and flavonoid content was 148.56±1.52μg quercetin equivalent/ml, respectively. The radical scavenging activity by 2, 2-diphenyl-1-picryl-hydrazylhydrate (DPPH), inhibitory concentration of 50%(IC50),was determined 178.11 μg/ml. Assessment of the reducing ability of extract showed that the extract had more activity than vitamin C. The percent nitric oxide trap inhibition of the extract was 57.89% and power iron chelating properties was 51.74%, that showed statistically significant difference in comparison with vitamin C and Quercetin (P= 0.0473) and (P= 0.0096) respectively. Conclusion: According to the results, E.amoenum extract had remarkable antioxidant capacity and can beproposed as an antioxidant compound used in the manufacture of food and pharmaceutical products.