مروري نو بر ادراك حسي در معماري بازار ايراني - اسلامي (نمونه موردي: بازار كاشان)

New Interpretation of Sensory Perception in Iranian-Islamic Architecture of Bazaar: A Case Study of Bazaar of Kashan

مقدمه در برخورد با محيط، ادراك حسي مقدمه اوليه توليد معنا است و طراح محيط بايد تفكرات صرفا فني را با دنياي ادراك حسي گره بزند تا امكان نزديك شدن به معناي واقعي و زنده موجود در دل زندگي مردم فراهم شود. در معماري شاخص تمامي تشكل هاي كالبدي و رواني مولف به بستري براي شكل گيري اثر او تبديل مي شوند تا موجب شود مخاطب جوهر هاي معنوي از خود داشته باشد. معماري سنتي ايران به ويژه معماري بازار ايراني نوعي معماري تجسمي، ادراكي-حسي است و تمامي حواس را به كار مي گيرد. هدف پژوهش حاضر بررسي و شناخت مفهوم و ساختار بازار كاشان به عنوان فضايي همخوان با ارزش ها و هويت ايراني بود. تركيبي از روش هاي تحقيق كيفي و كمي به كار رفت و بدنه اصلي پژوهش حاضر روش تحليلي-اكتشافي بود. نتيجه گيري معماري بازار كاشان ب هعنوان نمونه اي از بازارهاي سنتي ايران، باپيكره مندكردن عناصر محرك حواس، نظام متمركز حواس را ايجاد مي كند. نظام جهت دهنده اصلي، مسيرهاي حركتي با كيفيت دعوت كنندگي به حركت و كشف فضا را رقم زده و در فضاهايي مانند مساجد، تيمچه ها و فضاهاي باز مجاور بازار، آرامش و تامل را براي باشندگان در فضا فراهم مي سازد. در بازار، فرآيند ادراكي در مواجه با ازدحام و خلوت مطلوب در محيط به دست مي آيد. اين خلوت در گام نخست منجر به ايجاد كيفيت دعوت كنندگي به كسب آرامش، تامل، غور و انديشه مي شود، در مراحل بعدي و براساس آگاهي انسان به دريافت نظام هاي معنايي و در نهايت به شناخت ارز شها و زيبايي شناسي منجر مي شود.

to make it possible to approach the real and living meaning, which have been present in people’s lives. Criterion architecture, where architect’s physical and mental features prepare the formation of his work, causes the audience to find an intellectual picture of him. Iranian traditional architecture, particularly Iranian Bazaar architecture, is a type of visual-perceptual architecture, which involves all senses. The aim of this study was to investigate and understand the concept and structure of the Kashan Bazaar as a space consistent with Iranian values and identities. A combination of qualitative and quantitative research methods was used and the main body of the research was an analytical-exploratory method. Conclusion As one of the examples of Iranian bazaars, the architecture of Bazaar of Kashan creates a sensory concentration system by embodying sensory incentives. Within the major directional system, corridors invite you to walk through them and discover the surroundings, and peace can be found in places such as mosques, Timches, and open spaces nearby. In the bazaar, the perceptual process is achieved in the face of the enormous congestion and desolation in the environment. This secrecy in the first step leads to the creation of the quality of inviting to gain tranquility,