ارتقاي حيات مدني براساس وقف نامه مسجد - مدرسه سپهسالار (شهيد مطهري) در گستره ميدان بهارستان

Promotion of Civic Life Based on the Waqf Rules of Sepahsalar (Shahid Motahhari) Mosque-School at the Range of Baharestan Square

مقدمه بافت باارزش، بافتي است كه علاوه بر قدمت، نگاهي جامع به وحدت، اصالت تاريخي، معماري و آينده نگري و همچنين حيات اجتماعي و اقتصادي پيرامون خود داشته باشد. مسجد-مدرسه سپهسالار (تاسيس در سال 1296 قمري) يكي از اين بناهاي ارزشمند است كه تاكنون به حيات خود ادامه داده و در حال حاضر ميان توسعه جديد و معماري امروزي رها شده است. اين بنا با درايت و نظارت ميرزا حسين خان سپهسالار ساخته شده و مجموعه بنا و تزئينات كه از شاهكارهاي معماري عصر قاجار و قرن سيزدهم قمري است، اكنون بدون توجه به وقف نامه مورد بي مهري قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسي ارتقاي حيات مدني براساس وقف نامه مسجد-مدرسه سپهسالار (شهيد مطهري) در گستره ميدان بهارستان و دس تيابي به پاسخي عملي براي نجات بخشي اين بافت شهري براساس ايد ه هاي مطرح شده بود. نتيجه گيري تركيبي مانند مسجد-مدرسه سپهسالار مي تواند الگويي در معماري معاصر براي تحقق نگاه سنتي و مدرن باشد و مساجد موفق نقش مهمي در شناساندن مسئوليت دولت در تامين رفاه مردم بر عهد ه دارند. آينده نگري در مديريت شهري مي تواند به تربيت جامعه در آشنايي با حقوق خويش و همكاري اجتماعي منجر شود. مساجد و مراكز مذهبي بايد قلب و كانون رو حبخش و معنويت آفرين و تفكربرانگيز شهرها و محلات باشند و لازم است در كنار نهادهاي فرهنگي، باشكوه ترين و برجسته ترين نماد شهرهاي اسلامي باشند و در عين حال عظمت را با لطافت و سادگي توام نمايند. طراحان و برنامه ريزان، بدون آگاهي از اصول اسلامي، معاني و منابع آنها قادر به ايجاد يك ساخت محيط كاملا منطبق با اصول اسلامي نخواهند بود.

environment. The Sepahsalar mosque-school (founded in 1296 lunar) is one of these “valuable” monuments that has continued to exist and is now abandoned between modern development and today’s architecture. This building was built and supervised by Mirza Hossein Khan Sepahsalar, and the complex and decorations, which are the masterpieces of the Qajar era architecture and the 13th century of the lunar era, have now been abandoned without regard to the Waqf rules. The aim of this study was to evaluate the promotion of civic life based on the Waqf rules of Sepahsalar (Shahid Motahhari) mosque-school at the range of Baharestan square and to achieve a practical response to save this urban texture based on the ideas presented. Conclusion A complex like Sepahsalar mosque-school can be a model in contemporary architecture for a traditional and modern look, and successful mosques play an important role in introducing the responsibility of the government in providing the welfare of the people. Foresight in urban management can lead to community education in familiarizing their rights with social partnerships. Mosques and religious centers should be the heart and soul of the spiritual and imaginative cities and neighborhoods, and should along with cultural institutions, be the most magnificent and most prominent symbol of Islamic cities, and at the same time combine greatness with delicacy and simplicity.