مطالعه آسيب‌شناسي و تجمع زيستي نانوذرات اكسيدآهن (Fe2O3) در بافت كبد ماهي كپور معمولي (Cyprinus carpio)

توليد روز افزون نانوذرات و كاربرد آن در صنايع مختلف، نگرانيييهايي‌هايي را در رابطه با سميت و خطر آن ها در محيط زيست مطرح كرده است. اما اطلاعات كمي در مورد سميت و ميزان سطوح ايمن آن ها شناخته شده است. اين مطالعه به بررسي ميزان تجمع زيستي و آسيب شناسي ناشي از نانوذرات اكسيدآهن (Fe2O3) در بافت كبد ماهي كپور معمولي پرداخته است. به اين منظور ماهي‌هاي كپور معمولي (Cyprinus carpio) پس از تهيه به آزمايشگاه منتقل و بعد از سازش در شرايط آزمايشگاهي به مدت يك هفته، به 4 تيمار تقسيم شدند. تيمار اول به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و ساير تيمارها به ترتيب مقادير 50، 75 و 100 ميلي گرم در ليتر از نانوذرات اكسيد آهن (Fe2O3) را دريافت كردند. نمونه‌گيري از تيمارها در روزهاي 14، 21 و 28 به صورت تصادفي صورت گرفت و بافت كبد جداسازي گرديد و از نظر ميزان تجمع زيستي و آسيب شناسي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از آزمون آماري، غلظت بالاتري از آهن در تيمار 75 ميلي‌گرم در ليتر در روز 21 در مقايسه با ساير تيمارها نشان داد (0.05 p). در بررسي آسيب‌شناسي، بيشترين جراحات در روز 28 در تيمار 100 ميلي گرم بر ليتر به صورت دژنرسانس شديد واكوئولي و نكروز شديد هپاتوسيست‌ها، نفوذ سلول‌هاي آماسي و پرخوني در بافت كبد مشاهده گرديد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد با افزايش غلظت و مدت زمان رويارويي ما‌هي‌ها با نانوذرات اكسيدآهن آسيب‌هاي واردشده به بافت كبد افزايش و ميزان تجمع آهن در بافت كبد كاهش يافته است.