اثر تاريخ، آرايش كاشت و سطوح نيتروژن بر ماده مؤثره برگ و گل، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه راش ‌گندم (Fagopyroum esculentum Moench)

به‌منظور بررسي اثر تاريخ كاشت، آرايش كاشت و نيتروژن بر ماده مؤثره (روتين) برگ و گل، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه راش‌گندم، آزمايشي به‌صورت اسپليت‌پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 90-1389 در مزرعه مركز تحقيقات كشاورزي اراك انجام شد. تيمار آرايش كاشت به‌عنوان عامل اصلي در دو سطح 50‌ سانتي‌متر عرض پشته با دو رديف كاشت به فاصله 20‌ سانتي‌متر (P1) و 60‌ سانتي‌متر عرض پشته با سه رديف كاشت به فاصله 15 سانتي‌متر (P2)، تيمار تاريخ كاشت در چهار سطح شامل: 30‌خرداد (D1)، 14‌تير (D2)، 29‌تير (D3) و 13مرداد (D4) و نيتروژن در چهار سطح صفر (N1)، 50‌كيلوگرم (N2)، 100كيلوگرم (N3) و 150كيلوگرم (N4) به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند .نتايج نشان داد كه اثرات متقابل آرايش كاشت×‌تاريخ كاشت×‌نيتروژن بر صفت‌هاي عملكرد دانه و وزن هزار‌دانه در سطح احتمال پنج‌درصد و بر صفات تعداد كل دانه در گياه، درصد روتين برگ و گل در سطح احتمال يك درصد معني‌دار و بر صفت تعداد خوشه در گياه معني‌دار نبودند. به‌طوري‌كه بيش‌ترين عملكرد دانه با 2857‌ كيلوگرم در هكتار، تعداد خوشه در گياه با 33/20‌ عدد، تعداد كل دانه در گياه با 434/1‌ عدد مربوط به تيمار (P2D3N3) بود. بيش‌ترين وزن هزاردانه با 29/28‌ گرم مربوط به تيمار (P2D3N4) بود و بيش‌ترين درصد روتين برگ با 1/01 درصد، مربوط به تيمار (P2D4N4) بود. هم‌چنين بيش‌ترين درصد روتين گل با 1/36 درصد، مربوط به تيمار (P1D3N3) بود.