اثر همزيستي ميكوريزاي آرباسكولار و شبه‌ ميكوريزاي داخلي بر عملكرد و جذب عناصر ماكرو و ميكرو در ژنوتيپ‌ هاي نخود (Cicer arietinum L.)

بهبود جذب عناصر غذايي با راهكارهاي بيولوژيك، ضمن كمك به تحقق كشاورزي پايدار سبب افزايش و يا ثبات عملكرد گياهان زراعي مي‌گردد. اين مطالعه با هدف بررسي اثر تلقيح بذور ژنوتيپ‌هاي تيپ كابلي نخود با ميكوريزاي آرباسكولار و شبه‌ميكوريزاي داخلي بر عملكرد گياه به‌صورت اسپيلت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا درآمد. فاكتور اصلي شامل سه سطح ميكوريزايي (ميكوريزاي آرباسكولار Glomus mosseae، شبه‌‌ميكوريزاي داخلي Piriformosporaindica و عدم مصرف قارچ) و فاكتور فرعي شامل 9 ژنوتيپ نخود (MCC80، MCC358، MCC361، MCC392، MCC427، MCC537، MCC693، MCC696 و MCC950) بود. در اين مطالعه صفات عملكرد دانه و ميزان عناصر ماكرو و ميكرو و پروتئين بافت‌هاي گياهي مورد اندازه‌گيري قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه ميكوريزاي آرباسكولار به‌طور معني‌داري باعث افزايش عملكرد دانه (به ميزان 1682 كيلوگرم در هكتار) گرديد. در بين ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي، بيشترين عملكرد دانه به ژنوتيپ MCC537 اختصاص داشت. ميكوريزاي آرباسكولار به‌طور معني‌داري سبب بهبود جذب عناصر نيتروژن، فسفر، پتاسيم، آهن و منگنز گرديد. در حالي‌كه سطوح ميكوريزا تأثير معني‌داري بر روي جذب عناصر مس و روي نداشت. ژنوتيپ‌هاي MCC537، MCC427، MCC80 و MCC392 به‌طور معني‌داري در جذب عناصر ماكرو موفق‌تر بودند. اما از نظر جذب عناصر ميكرو اختلاف معني‌داري بين ژنوتيپ‌هاي نخود وجود نداشت.