تأثير تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي آن در ژنوتيپ‌هاي مختلف كلزاي پاييزه (Brassica napus L.)

به‌منظور ارزيابي پاسخ عملكرد و اجزاي آن در ژنوتيپ‌هاي مختلف كلزاي پاييزه نسبت به تنش خشكي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك كامل تصادفي و در سه تكرار در مزرعه‌ي تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان شرقي در سال زراعي 93-1392 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل تنش خشكي در سه سطح: بدون تنش، قطع آبياري در مراحل گلدهي و خورجين‌دهي به‌عنوان عامل اصلي و 18 ژنوتيپ مختلف كلزاي پاييزه به‌ترتيب شامل HW113، RS12، Karaj1، KR18، L73، L72، HW101، L146، L210، L183، SW101، L5، L201، HW118، KR4، Karaj2، Karaj3 و KS7 به‌عنوان عامل فرعي بودند. نتايج نشان داد كه تنش در مراحل گلدهي و خورجين‌دهي بر عملكرد و اجزاي آن در ژنوتيپ‌هاي مختلف كلزا تأثير زيادي داشته و مقادير آنها را به شدّت كاهش داد. در شرايط بدون تنش، ژنوتيپ‌هاي L72، L146، L183، L210 و Karaj2 توانستند عملكرد بالايي را نسبت به ساير ژنوتيپ‌ها توليد كنند. درحالي‌كه، عملكرد اين ژنوتيپ‌ها در شرايط تنش رطوبتي به شدّت كاهش يافت. در مقابل، ژنوتيپ‌هاي KR18، HW101، SW101 و Karaj3 نسبت به شرايط بدون تنش افت عملكرد كمتري داشتند كه مي‌توان آنها را به‌عنوان ژنوتيپ‌هاي مقاوم و متحمّل به تنش خشكي در نظر گرفت. از اين‌رو، چنين ژنوتيپ‌هايي مي‌توانند براي مناطق خشك و نيمه‌خشك ايران مناسب باشند.