ارزيابي صفات مختلف زراعي و كيفي در ژنوتيپ‌هاي مختلف تريتيكاله

تريتيكاله پتانسيل بالايي از نظر توليد علوفه و عملكرد دانه دارد ولي در برنامه‌هاي اصلاحي ايران خيلي كم مورد توجه بوده است. اين مطالعه به‌منظور بررسي تنوع ژنتيكي و عملكرد 40 ژنوتيپ‌ تريتيكاله با استفاده از صفات زراعي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار بررسي شد. صفات ارتفاع بوته، طول آخرين ميانگره، طول برگ پرچم، طول سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در واحد سطح، عملكرد دانه، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، وزن حجمي، عملكرد بيولوژيك، درصد گلوتن تر و درصد گلوتن خشك در همه ژنوتيپ‌ها اندازه‌گيري شد. نتايج تجزيه واريانس، تفاوت معني‌داري را بين ژنوتيپ‌‌ها براي كليه صفات مورد مطالعه نشان داد. نتايج نشان داد كه بالاترين ضريب تنوع فنوتيپي (9/44) و ژنوتيپي (7/41) متعلق به درصد گلوتن و كمترين ضريب تنوع فنوتيپي (7%) و ژنتيكي (%5/4) متعلق به وزن حجمي بود. تجزيه رگرسيون مرحله‌اي صفت عملكرد دانه با ديگر صفات نشان داد كه دو صفت عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت، 8/98 درصد تنوع عملكرد دانه را توجيه مي‌كنند. تجزيه خوشه‌اي ژنوتيپ‌ها با استفاده از صفات زراعي و محتواي پروتئين دانه، ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي را به 4 گروه تفكيك كرد كه برخي از گروه‌ها با داشتن صفات مطلوب، براي اهداف به‌نژادي در تريتيكاله مفيد مي‌باشند.