تأثير تنش‌هاي شوري و خشكي بر رشد و جوانه زني زيره سياه (Bunium persicum Boiss)

گياهان مرتعي از اهميت و نقش ويژه اي در صنايع دارويي برخوردارند. كاهش كمي و كيفي منابع آب همراه با شوري خاك از مهمترين عوامل بازدارنده در تكثير و رشد گياهان بشمار مي رود. لذا اين امر نيازمند شناخت و بررسي شرايط مطلوب رشد گياهان مي‌باشد. زيره سياه (Bunium persicum Boiss) يكي از گياهان مهم دارويي ايران است كه داراي خواص ضد نفخ، مقوي معده، اشتهاآور و مدر بودن مي باشد. تنش‌هاي شوري و خشكي از عوامل مهم كاهش عملكرد اين گياه محسوب مي‌شود. به‌‌منظور بررسي تأثير تنش‌هاي شوري و خشكي دو آزمايش به‌‌صورت مجزا در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار بر روي بذر گونه زيره سياه انجام شد. تنش خشكي شامل پنج سطح (شاهد، 2/0 ، 4/0 ، 6/0 و 8/0) مگاپاسكال ايجاد شده توسط محلول پلي‌اتيلن‌گليكول 6000 و تنش شوري نيز در شش سطح (شاهد، 50، 100، 150، 200 و dS.m1300) اعمال شد. بعد از اعمال تيمارها شمارش بذور جوانه‌زده به‌صورت روزانه انجام شد و درصد و سرعت جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، ساقه‌چه و گياه‌چه و نيز ضريب آلومتري و بنيه بذر تعيين گرديد. نتايج آناليز آماري نشان داد كه تنش‌هاي خشكي و شوري، درصد و سرعت جوانه‌زني، شاخص بنيه‌ي بذر، ضريب آلومتري، طول ساقه‌چه، ريشه‌چه و گياه‌چه را به‌طور معني‌داري كاهش مي‌دهند، به‌طوري‌كه جوانه‌زني در تيمار 06/ مگاپاسكال خشكي به‌طور كامل متوقف شد. داده‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه زيره سياه گونه‌اي حساس نسبت به تنش‌هاي محيطي از جمله خشكي و شوري در مراحل ابتدايي جوانه‌زني و رشد بذور مي‌باشد.