ارزيابي تحمل به سرمازدگي و يخ زدگي گياه مهاجم گل گندم (Centaurea balsamita) خوسرمايي شده با شرايط بهاره

به‌منظور ارزيابي تحمل گياه مهاجم گل گندم خوسرمايي شده با شرايط بهاره به تنش سرمازدگي و يخ زدگي مطالعاتي به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي در آزمايشگاه تحقيقاتي علف هاي هرز دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1393 اجرا شدند. گياه مهاجم گل گندم در معرض ده دماي سرمازدگي و يخ زدگي (4، 2، 0، 2، 4، 6، 8، 10، 12 و 14 درجه سانتي گراد) در دو مرحله رشدي (2 تا 4 برگي و 4 تا 8 برگي) قرار گرفتند. گياهان تا مرحله 2 تا 4 برگي و نيز 4 تا 8 برگي در محيط طبيعي نگهداري شده و پس از گذرانيدن دوره خوسرمايي در فروردين ماه، با استفاده از فريز ترموگراديان، تحت تيمارهاي يخ زدگي قرار گرفتند. ميزان پايداري غشاء سيتوپلاسمي گل گندم مورد مطالعه با استفاده از آزمون نشت الكتروليت ها مورد ارزيابي قرار گرفت، سپس دماي كشنده 50 درصد نمونه ها بر اساس درصد نشت الكتروليت ها (LT50el) تعيين گرديد. درصد بقاء نيز با شمارش تعداد بوته زنده در هر گلدان مورد ارزيابي قرار گرفت. سپس دماي كشنده براي 50 درصد بقاء (LT50su) و دماي كاهنده 50 درصد وزن خشك (RDMT50) در پايان دوره بازيافت (سه هفته بعد از اعمال تيمار يخ زدگي) تعيين شد. نتايج نشان داد كاهش دما از C° 6 به C° 8 سبب كاهش معني دار (05/0≤P) زيست توده و درصد بقاء و همچنين افزايش معني دار (05/0≤P ) نشت الكتروليت ها در گل گندم شد. نتايج نشان داد تحمل به سرماي گل گندم در مرحله 2 تا 4 برگي كمتر از 4 تا 8 برگي بود. بر طبق نتايج آزمايش LT50el، LT50suو RDMT50 گل گندم خوسرمايي شده با شرايط بهاره به‌ترتيب C°-05/7، C° -6/7 و C° 15/7- تعيين شد.