اثر كودهاي آلي و شيميايي بر عملكرد كمي و كيفي وسمه (Indigofera tinctoria L.) در سطوح مختلف آبياري در منطقه بم

به‌منظور مطالعه ويژگي‌هاي رشد، عملكرد بيولوژيكي و عملكرد اينديگوكارمين گياه دارويي وسمه (Indigofera tinctoria L.) در واكنش به كودهاي مختلف آلي و شيميايي و مقادير آبياري بر اساس ظرفيت زراعي خاك، آزمايشي به‌صورت استريپ پلات در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شهرستان بم در سال زراعي 92-1391 انجام شد. سه مقدار آبياري (100، 80 و 60% ظرفيت زراعي خاك) به‌عنوان فاكتور اصلي و پنج منبع تغذيه گياهي شامل كود زيستي ميكوريزا (Glomus intraradices) (200 گرم خاك تلقيح شده در هر متر طولي)، ورمي‌كمپوست (پنج تن در هكتار)، كود گاوي (30 تن در هكتار) و كود شيميايي (80، 150 و150 به‌ترتيب شامل نيتروژن، فسفر و پتاسيم) و شاهد به‌عنوان فاكتور نواري در نظر گرفته شدند. خصوصيات رويشي و عملكرد كيفي در دو چين اندازه‌گيري شدند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، قطر كانوپي، تعداد شاخه جانبي، تعداد برگ در بوته، وزن خشك برگ، وزن خشك ساقه، عملكرد كل اندام‌هاي هوايي، محتوي اينديگوكارمين در برگ و عملكرد اينديگوكارمين بودند. نتايج نشان داد كه افزايش محتوي رطوبتي خاك بر اساس ظرفيت زراعي تأثير معني‌داري (P≤0/05) روي ارتفاع بوته، قطر كانوپي، وزن خشك برگ، وزن خشك ساقه، وزن خشك اندام‌هاي هوايي و عملكرد اينديگوكارمين در هر دو چين داشت. در چين اول، وزن خشك برگ در مقدار آبياري 100، 80 و 60 % ظرفيت زراعي به‌ترتيب 806/67، 680 و 589/33 گرم در متر مربع و در چين دوم به‌ترتيب 820/25، 614/21 و 515/78 گرم در متر مربع به‌دست آمد. بيشترين عملكرد اندام‌هاي هوايي در هر دو چين براي سطح آبياري 100% ظرفيت زراعي حاصل شد. به‌طوري‌كه در چين‌هاي اول و دوم تيمار 100% ظرفيت زراعي در مقايسه با تيمارهاي 80 و 60 % ظرفيت زراعي به‌ترتيب منجر به افزايش 54 و 30 درصد در چين اول و 47 و 23 درصد در چين دوم عملكرد اندام‌هاي هوايي شد. بيشترين عملكرد اينديگوكارمين در چين‌هاي اول و دوم براي مقدار آبياري 100% ظرفيت زراعي به‌ترتيب با 4/97 و 3/74 گرم در متر مربع حاصل شد. بيشترين وزن خشك برگ در چين اول و دوم در تيمار ورمي‌كمپوست به‌ترتيب برابر با 751/11 و 769/24 گرم در متر مربع به‌دست آمد. كاربرد كودهاي ورمي‌كمپوست، دامي، شيميايي و ميكوريزا عملكرد اينديگوكارمين را به‌ترتيب 23، 18، 14 و 10 درصد در چين اول نسبت به شاهد افزايش داد.