تأثير انواع شخم و گياهان پوششي بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم

به‌منظور بررسي اثر كاربرد گياهان پوششي در يك نظام زراعي مبتني بر گندم و همچنين مطالعه اثر روش‌هاي شخم در اين نظام، آزمايشي در سال زراعي 94-1393 در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. سه نوع روش خاك‌ورزي (شامل عدم خاك‌ورزي، خاك‌ورزي كاهشي و خاك‌ورزي رايج) به‌عنوان عامل اصلي و گياهان پوششي در 5 سطح (شامل خلر، منداب، جو ترش، تريتيكاله و عدم كشت گياه پوششي به‌عنوان شاهد) به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه اثر روش خاك‌ورزي بر تعداد سنبله در مترمربع، وزن سنبله در مترمربع، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه معني‌دار (P 0.05) بود به‌طوري‌كه سيستم عدم خاك‌ورزي و خاك‌ورزي كاهشي نسبت به خاك‌ورزي رايج، تعداد سنبله در مترمربع، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه بيشتري توليد كردند. هم‌چنين نوع گياه پوششي تأثير معني‌داري بر عملكرد دانه، وزن سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه گندم (P 0.01)، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله و عملكرد بيولوژيك (P 0.05) داشت، به‌طوري‌كه در تيمار گياه پوششي خلر و منداب، بيشترين عملكرد دانه گندم (به‌ترتيب 6511/1 و 6422/2كيلوگرم در هكتار) مشاهده شد. به‌طور كلي يافته‌هاي اين پژوهش، موفقيت كشت گياهان پوششي خلر و منداب و اعمال روش‌هاي خاك‌ورزي حفاظتي را در بهبود عملكرد گندم نشان داد.